1. Ví lạnh là gì ?
Ví lạnh – cold wallet là thuật ngữ dùng trong lĩnh vực crypto để chỉ một loại ví không kết nối trực tiếp với Internet. Điều này giúp bảo mật tài sản kỹ thuật số bởi vì nó giảm thiểu rủi ro bị tin tặc tấn công từ xa. Đặc biệt trong môi trường blockchain ẩn danh có rất nhiều kẻ xấu dòm ngó.
Hiểu đơn giản giống như bạn để tiền trong tài khoản ngân hàng thì nếu đánh mất thẻ ngân hàng hoặc mật khẩu đăng nhập, số tiền đấy hoàn toàn có thể bị kẻ xấu rút ra. Tuy nhiên nếu bạn cầm tiền mặt trong tay, hoặc bỏ vào két sắt thì hacker không cách nào lấy được của bạn.
Có nhiều dạng ví lạnh, từ những thiết bị cứng đặc biệt như USB hoặc các thiết bị khác được thiết kế để lưu trữ khóa bí mật, cho đến những giải pháp đơn giản hơn như in thông tin ví và khóa riêng ra giấy. Ví lạnh thường được sử dụng để lưu trữ lâu dài, vì chúng không thuận tiện cho các giao dịch thường xuyên như ví nóng (ví kết nối Internet).
2. Ưu và nhược điểm của ví lạnh
2.1 Ưu điểm:
Bảo mật : Ví lạnh được thiết kế để hoạt động hoàn toàn ngoại tuyến, không kết nối internet. Từ đó nếu bạn sử dụng đúng thiết bị chính hãng sẽ giảm thiểu được nguy cơ bị hack.
Kiểm soát toàn diện: Người dùng có hoàn toàn quyền kiểm soát và sở hữu private key của mình mà không cần phụ thuộc vào bất kỳ bên thứ ba nào
An toàn vật lý: Ví lạnh thường được thiết kế nhỏ gọn, dễ di chuyển và bảo quản, không cần phải lo lắng về việc bị mất trộm thông tin.
2.2 Nhược điểm:
Khả năng tương tác hạn chế: Do không kết nối internet, ví lạnh không thể thực hiện các giao dịch trực tuyến hoặc tương tác với các ứng dụng phi tập trung.
Chi phí cao: Việc mua một chiếc ví lạnh có thể tốn kém hơn so với ví nóng, đặc biệt là các loại ví cao cấp có nhiều tính năng bảo mật.
Khó sử dụng ban đầu: Người dùng mới có thể gặp khó khăn trong việc thiết lập và sử dụng ví lạnh do đòi hỏi các bước phức tạp hơn so với ví nóng.
Mua phải thiết bị rởm : Có trường hợp vì ham rẻ đã mua phải ví lạnh được cài sẵn phần mềm độc hại cho phép hacker rút toàn bộ tài sản của bạn ra. Nếu sử dụng ví lạnh thì bạn nên mua từ chính hãng nhé.
3. Khi nào nên dùng ví lạnh? – Những loại ví lạnh phổ biến
Như mình vừa đề cập bên trên, chức năng chính của ví lạnh là quản lý và bảo vệ private key trong môi trường ngoại tuyến. Do đó, nó không có khả năng tự tương tác với các ứng dụng phi tập trung (Dapp). Một khi bạn quyết định sử dụng ví lạnh là chấp nhận “đánh đổi” giữa sự tiện lợi và sự an toàn
Vì vậy, những khoản tiền không thường xuyên sử dụng thì bạn có thể cân nhắc sử dụng ví lạnh. Với sự bảo mật an toàn, thiết kế nhỏ gọn, thông minh, ví lạnh phù hợp với các nhà đầu tư muốn lưu trữ tài sản trong dài hạn.
Dưới đây là những loại ví lạnh phổ biến:
Ví cứng (Hardware Wallet): Đây là dạng phổ biến nhất của ví lạnh, thường có hình dạng và kích thước giống một chiếc USB hoặc một chiếc thẻ thông minh, nhỏ gọn (smart card). Ví cứng lưu trữ các khóa riêng tư ( Private key ) của bạn offline và cần phải kết nối với máy tính, thiết bị di động ( đã kết nối internet),… và phần mềm trung gian của ví để thực hiện các giao dịch mua bán
Một số loại ví cứng được sử dụng phổ biến hiện nay mà bạn có thể tham khảo: Ledger, Trezor, KeepKey, Ellipal Titan, SafePal…
Ví giấy (paper wallet): là một trong những hình thức đơn giản nhất của ví lạnh. Nó cho phép người dùng tạo ra private key và địa chỉ ví tương ứng, thường được mã hóa dưới dạng mã QR và in ra trên giấy.
Ví giấy giúp người dùng có thể lưu trữ tài sản crypto một cách an toàn và ngoài tầm với của các hacker trực tuyến. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần phải bảo quản nó một cách cẩn thận và an toàn, vì nếu mất, bị rách, bị mờ…, người dùng sẽ không thể truy cập vào tài sản của mình. Vì vậy hãy cất nó ở những nơi an toàn
Một số ví giấy phổ biến và được sử dụng rộng rãi hiện nay là BitAddress và MyEtherWallet. Để giao dịch bằng ví giấy, người dùng cần khôi phục (import) private key vào một ví nóng thông qua kết nối internet. Tuy nhiên, việc này cũng đồng nghĩa với việc tiềm ẩn các rủi ro bảo mật, đặc biệt là khi nhập thông tin trên internet.
Ví âm thanh (Sound Wallet): là một dạng “cấp tiến” của ví cứng, sử dụng âm thanh để xác thực giao dịch. Loại ví này cho phép lưu trữ private key (hoặc seed phrase) bằng cách mã hoá và ghi âm chúng thành tệp âm thanh trên đĩa CD, vinyl hoặc ổ flash USB.
Mặc dù có giá thành cao hơn tuy nhiên loại ví này lại thường xuyên gặp sự cố với việc nhận dạng giọng nói, chất lượng âm thanh, và dễ bị xuống cấp. Chính vì vậy, nên không được các nhà đầu tư ưu ái sử dụng nhiều
4. Cách bảo vệ ví lạnh
Mặc dù ví lạnh lưu trữ và bảo mật tài sản của bạn trong môi trường offline và được xem là phương thức bảo mật an toàn nhất – tính đến thời điểm hiện tại, tuy nhiên vẫn có những rủi ro trong quá trình bạn bảo quản, sử dụng hay trong quá trình kết nối ví lạnh với ví nóng để thực hiện các giao dịch mua bán, chuyển tiền,…Dưới đây là 5 cách bảo vệ ví lạnh mà bạn có thể tham khảo:
Sao lưu đúng cách: Đầu tiên và quan trọng nhất, hãy tạo bản sao lưu (backup) của private key hoặc seed phrase của bạn. Đây là yếu tố quan trọng nhất để khôi phục lại ví của bạn nếu có sự cố xảy ra. Lưu trữ bản sao lưu này ở nhiều nơi an toàn và khác nhau, như hòm cá nhân, két sắt, hoặc trong các phần mềm quản lý mật khẩu đáng tin cậy.
Bảo vệ mật khẩu: Nếu ví lạnh của bạn có tính năng bảo vệ mật khẩu, hãy chắc chắn rằng mật khẩu của bạn là mạnh mẽ và không dễ đoán. Sử dụng mật khẩu kết hợp giữa các ký tự chữ cái (hoa và thường), số, và ký tự đặc biệt để tăng cường độ bảo mật.
Giữ kín thông tin: Tránh chia sẻ private key, seed phrase hoặc thông tin quan trọng khác của bạn với bất kỳ ai, kể cả bạn bè và người thân. Đảm bảo rằng thông tin này chỉ được tiếp cận bởi bạn và không rơi vào tay của kẻ xấu.
Sử dụng một phần mềm bảo mật: Khi bạn kết nối ví lạnh với máy tính để thực hiện giao dịch, hãy đảm bảo rằng máy tính của bạn được bảo vệ bằng phần mềm diệt virus và cập nhật thường xuyên. Tránh kết nối ví lạnh với các thiết bị không đáng tin cậy hoặc công cộng.
Kiểm tra trước khi sử dụng: Trước khi sử dụng ví lạnh để thực hiện bất kỳ giao dịch nào, hãy kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo rằng bạn đang thực hiện giao dịch đúng và an toàn. Hãy xác nhận rằng bạn đang gửi hoặc nhận tiền đúng địa chỉ và số lượng mong muốn, và đảm bảo rằng mọi chi tiết giao dịch đã được kiểm tra kỹ lưỡng.
Bạn có thể đọc thêm chi tiết về 5 nguyên tắc bảo mật để tránh mất tài sản khi dùng ví crypto
5. Tổng kết
Hy vọng rằng những nội dung giải đáp ví lạnh là gì sẽ giúp ích bạn đọc trong quá trình tìm hiểu và bước đầu tham gia vào thị trường crypto.
Thị trường này có thể mang lại cơ hội tăng trưởng và tiềm năng lớn nhưng cũng đi kèm những nguy cơ tiềm ẩn. Chính vì vậy, hãy bảo vệ thông tin cá nhân, xác minh địa chỉ ví trước khi thực hiện giao dịch và tránh các cơ hội đầu tư không rõ ràng.
Đọc thêm: Wallet Rescue là gì? Cách giải cứu ví Crypto bị hack
Miễn trừ trách nhiệm: 5Money khuyến cáo người đọc phải trang bị kiến thức sâu sắc về thị trường Crypto trước khi tham gia đầu tư. Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên tài chính, 5Money không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.
Tham gia Cộng đồng 5 Phút Crypto để thảo luận về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư nhé!
