1. Scroll là gì?
Scroll là Layer 2 Ethereum sử dụng công nghệ zk rollup (zero knowledge rollup). Dự án hỗ trợ môi trường thực thi zkEVM tương thích với Ethereum rất cao, tạo điều kiện cho các nhà phát triển xây dựng ứng dụng bằng Solidity trên EVM Chain có thể dễ dàng chuyển sang Scroll.
Ngoài đội Scroll thì dự án còn được hỗ trợ bởi các Developer thuộc cộng đồng Ethereum. Với tầm nhìn tạo ra giải pháp mở rộng và giải quyết những hạn chế về tốc độ, phí giao dịch của Ethereum.
Giống như nhiều Layer 2 khác, Scroll cũng sử dụng ETH làm tiền tệ chính cho nền tảng để chi trả cho hầu hết các khoản phí phát sinh.
Dự án còn huy động được 80 triệu đô với định giá vòng gần nhất lên đến 1.8 tỷ USD từ các quỹ đầu tư nổi tiếng như: Polychain Capital, IOSG Ventures, Bain Capital Crypto, Variant,…
2. Sản phẩm của Scroll là gì?
2.1 Sản phẩm
Scroll cung cấp cơ sở hạ tầng để các nhà phát triển có thể xây dựng dApp bằng ngôn ngữ Solidity. Được thừa hưởng bảo mật từ Ethereum với tốc độ nhanh và chi phí rẻ hơn rất nhiều.
Ở thời điểm viết bài thì Scroll đang có 380 triệu USD TVL (kể cả Bridge), 44 triệu Transaction và gần 4 triệu địa chỉ ví. Hệ sinh thái của Layer 2 này đang có hàng trăm dApp đang hoạt động với gần 70 dự án DeFi.
Hệ sinh thái DeFi trên Scroll có đầy đủ các mảnh ghép cơ bản như:
- AMM: Các dự án cung cấp thị trường giao dịch tự động nhờ thanh khoản được cung cấp từ LP như Ambient, SyncSwap, Uniswap v3, Sushi,…
- Lending: Các giao thức cho phép người dùng cho vay hoặc vay tài sản như Aave, LayerBank, Compound v3,…
- Yield: Các giao thức giúp bạn kiếm được lợi nhuận từ tài sản gửi Tranchess,…
- Launchpad: Giao thức nền tảng để phát hành Token hoặc phân bổ cho cộng đồng như PenPad,…
- Derivatives: Cán nền tảng giao dịch phái sinh như Symmetry Trade, Satori Perp,…
- Liquidity Manager: Giao thức giúp người dùng quản lý thanh khoản như Gamma,…
Tuy hệ sinh thái có nhiều dự án nhưng đa số chúng đều thuộc Multichain (Dự án đa chuỗi). Các dự án Native trên Scroll hiện tại chưa thật sự nổi bật và thiếu tính cạnh tranh so với các hệ sinh thái khác.
Ngoài ra, dự án còn xây dựng cầu nối gốc để hỗ trợ việc chuyển tài sản như: ETH, DAI, LUSD, rETH, wstETH, wETH, wBTC, USDT, UNI,… giữa Ethereum và Scroll.
2.2 Cấu trúc
Chuỗi Scroll bao gồm ba lớp (tham khảo hình bên dưới):
- Settlement Layer: Cung cấp khả năng lưu trữ và sắp xếp dữ liệu cho chuỗi Scroll chuẩn, xác minh bằng chứng hợp lệ cho các giao dịch được gửi từ Layer 2.
- Sequencing Layer: Thực hiện các giao dịch và gửi chúng kèm theo dữ liệu lên Ethereum để xác nhận.
- Proving Layer: Chịu trách nhiệm tạo bằng chứng hợp lệ cho các khối giao dịch trên Layer 2 Scroll và gửi chúng đến Ethereum để xác minh.
Trên Scroll, các giao dịch được chia thành nhiều tầng như sau:
- Một nhóm các giao dịch từ người dùng được đóng gói thành một Block.
- Một loạt các Block liền kề được nhóm lại thành một Chunk.
- Một loạt các Chunk liền kề nhau được nhóm lại thành một Batch. Batch là đơn vị cơ sở để cam kết dữ liệu và xác minh bằng chứng trên L1, tức là L2 sẽ gửi Batch đến Ethereum kèm theo bằng chứng để xác nhận.
Nhờ quá trình gộp rất nhiều giao dịch để có một Batch gửi đến Layer 1 đã giúp Layer 2 Scroll giảm đáng kể chi phí gas cho việc cam kết dữ liệu trên chuỗi và xác minh bằng chứng.
3. Tiềm năng và rủi ro của Scroll là gì?
3.1 Tiềm năng
Layer 2 đang là xu hướng nổi bật trong thị trường nhờ việc giải quyết được những vấn đề hạn chế của Ethereum. Những dự án thuộc mảng này cũng đang có sự phát triển rất nhanh và được cộng đồng nhiệt tình chấp nhận.
Scroll sử dụng zk Rollup, công nghệ được Vitalik cho là sẽ mang lại khả năng mở rộng và bảo mật tốt nhất trên Ethereum. Cùng với đó là dự án có khả năng tương thích EVM rất cao, dễ thu hút các dApp và cộng đồng nhà phát triển trên EVM Chain di chuyển sang.
3.2 Rủi ro
Tuy có tiềm năng trong việc phát triển dài hạn, nhưng Scroll vẫn có các rủi ro sau:
- Công nghệ phức tạp: Zk là công rất khó phát triển, mặc dù đã có được nền tảng cơ bản nhưng dự án cũng cần các bản nâng cấp tiếp theo bắt kịp thị trường. Việc này gây tốn khá nhiều nguồn lực và một sai sót nhỏ có thể làm lỗi cả hệ thống.
- Cạnh tranh: Công nghệ zk đang là xu hướng Hot với rất nhiều tên tuổi cạnh tranh thị phần với Scroll, điển hình như zkSync, StarkNet, Taiko, Linea,…
- Cộng đồng: TVL và người dùng hiện tại trên Scroll chủ yếu đến vì Airdrop. Có thể sau khi ra mắt Token và Airdrop thì lượng người dùng này sẽ rời bỏ hệ sinh thái, bắt buộc Scroll phải có giải pháp giữ chân người dùng lâu dài.
- Phí giao dịch: Trên Scroll đang có mức phí cao hơn nhiều nếu so với Layer 2 khác như Base, Linea, Optimism,… trực tiếp làm giảm tính cạnh tranh của hệ sinh thái.
4. Đội ngũ Scroll
Sandy Peng (Co-Founder): Tốt nghiệp Thạc sĩ Luật ở LSE và Cử nhân ngành Xã hội, Chính trị ở University of Cambridge. Với kinh nghiệm làm Phó quản lý Ủy ban chứng khoán và Tương lai Trung Quốc.
Ye Zhang (Co-founder): Tốt nghiệp Cử nhân Kỹ thuật điện ở Đại học Bắc Kinh, có kinh nghiệm nghiên cứu về Blockchain và mật mã zkSNARK tại Đại học Bắc Kinh, Illinois.
Haichen Shen (Co-founder): Tốt nghiệp Tiến sĩ Khóa học máy tính tại University of Washington. Có kinh nghiệm làm Senior Applied Scientist cho Amazon được 3 năm.
5. Nhà đầu tư
Scroll huy động được tổng cộng 80 triệu USD qua 2 vòng gọi vốn:
- 21/02/2022: Vòng Series A huy động thành công 30 triệu USD được dẫn đầu bởi Polychain Capital, cùng sự tham gia của các nhà đầu tư như: Bain Capital Crypto, Robot Ventures, Santiago R. Santos, Anthony Sassano,…
- 06/03/2023: Vòng Funding huy động được 50 triệu USD với định giá 1.8 tỷ USD từ các quỹ như Polychain Capital, IOSG Ventures, Bain Capital Crypto, Variant, Moore Capital Management,…
6. Tokenomics
Scroll đã mainnet từ tháng 10 năm 2023 nhưng cho đến này vẫn chưa ra mắt Token quản trị của dự án. Bạn có thể tham gia trải nghiệm các sản phẩm của hệ sinh thái theo hướng dẫn của 5Money dưới đây để có cơ hội nhận Airdrop khi dự án phát hành Token nhé!
7. Hướng dẫn săn airdrop dự án Scroll
Mới đây dự án đã công bố chương trình điểm thưởng “Sessions Zero“. Người dùng phải sử dụng Native Bridge hoặc cầu LayerZero để chuyển tài sản qua ví và HOLD để được tích điểm, có cơ hội nhận airdrop.
Lưu ý:
- Kèo tốn phí nên bạn phải cân nhắc thật kỹ tiềm năng và rủi ro trước khi tham gia.
- Đây chỉ mới là Session Zero và sẽ còn có thêm những Mission khác nên bạn phân bổ vốn hợp lý để theo kèo lâu dài nhé!
Nhiệm vụ 1: Nạp / Rút ETH thông qua cầu Native của Scroll
Bước 1: Chuẩn bị ETH để làm phí giao dịch và trải nghiệm dự án
Nếu bạn chưa có ETH ở ví chain Ethereum thì có thể rút ETH từ các sàn về ví Metamask chain Ethereum.
Hiện tại sàn Gate.io đang có phí rút ở chain Ethereum rẻ nhất (Khoảng 5$), nên mọi người có thể cân nhắc sử dụng sàn này nha. Ngoài ra, còn có các sàn khác hỗ trợ rút như Binance, Bybit, OKX, BingX, Bitget, MEXC,…
Lưu ý về chi phí trải nghiệm dự án theo nhận định của 5Money:
Số vốn mà bạn cần chuẩn bị là khoảng 500$ (Ít hay nhiều hơn tùy vào túi tiền của mỗi người nhé). Vốn này sẽ được chia làm 2 khoản khác nhau bao gồm:
- Phí giao dịch: phí rút ETH từ sàn về ví (~5$), phí chuyển ETH từ chain Ethereum qua chain Scroll (~10$), phí rút từ chain Scroll về chain Ethereum (~2$) và cuối cùng là phí claim ETH (~2.5$). Tổng chi phí sẽ là khoảng 19.5$ (Tùy vào gas Ethereum từng thời điểm)
- Số vốn còn lại để duy trì trên ví vì dự án bắt buộc phải HOLD tài sản
Số vốn trên chỉ mang tính chất tham khảo và chi phí giao dịch có thể thay đổi theo từng giai đoạn nên có thể thay đổi linh hoạt theo vốn của mỗi người chứ không bắt buộc.
Bước 2: Truy cập Native Bridge và kết nối ví
Bước 3: Chuyển ETH vào mạng Scroll
Chuyển sang mạng ETH và nạp ETH từ chain ETH qua chain Scroll ở mục Deposit to Scroll
Lưu ý: Các bước 4, 5, 6 dưới đây là hướng dẫn trước để sau này bạn có thể thực hiện việc rút token sau khi kết thúc sự kiện.
Bước 4: Rút ETH từ chain Scroll về chain Ethereum (Chỉ thực hiện sau khi sự kiện kết thúc)
Chuyển sang mục Withdraw to Ethereum, chuyển sang chain Scroll
Bước 5: Ở Mục 1: Withdraw (như hình dưới), mọi người nhập số lượng ETH muốn rút về chain Ethereum và chọn Withdraw funds. Bước này sẽ thường mất khoảng1 tiếng và tốn khoản 2$ phí giao dịch.
Bước 6: Sau khi hoàn tất giao dịch ở Mục1: Withdraw, mọi người qua Mục 2: Claim để claim token ETH (mất khoản 2.5$ phí claim)
Lưu ý:
- Nếu mọi người không claim thì ETH sẽ không về ví được nha!
- Phí gas tùy theo thời điểm sẽ có chênh lệch so với bài viết, mọi người có thể canh lúc gas Ethereum rẻ để thực hiện giao dịch
Nhiệm vụ 2: Ngoài ra, bạn có thể trải nghiệm thêm cầu LayerZero
Bước 1: Truy cập LayerZero Bridge và kết nối ví
Bước 2: Chuyển sang chain Ethereum và chọn ETH như hình
Bước 3: Chuyển đồng STONE từ chain Ethereum qua chain Scroll
Nhập số lượng ETH muốn Stake vào để nhận STONE, sau đó chuyển STONE từ chain Ethereum sang chain Scroll và ngược lại.
Nhiệm vụ 3: Hoàn thành nhiệm vụ trên Layer3
Truy cập Layer3 và hoàn thành task Hold 1 số lượng bất kỳ ETH trên chain Scroll để claim reward. Nhiệm vụ này sẽ được snapshot vào 01:00 rạng sáng ngày 11/5/2024 (giờ VN)
8. Kênh thông tin của Scroll
9. Tổng Kết
Layer 2 đang là xu hướng nổi bật trong thị trường nhờ việc giải quyết được những vấn đề hạn chế của Ethereum. Những dự án thuộc mảng này cũng đang có sự phát triển rất nhanh và được cộng đồng nhiệt tình chấp nhận. Scroll là một trong những dự án tiềm năng, vẫn chưa ra mắt token, đây là cơ hội lớn để người dùng săn airdrop từ dự án này.
Miễn trừ trách nhiệm: 5Money khuyến cáo người đọc phải trang bị kiến thức sâu sắc về thị trường Crypto trước khi tham gia đầu tư. Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên tài chính, 5Money không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.
Tham gia Cộng đồng 5 Phút Crypto để thảo luận về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư nhé!