Taiko là gì? Layer 2 tương thích cao nhất với Ethereum

1. Taiko là gì? 

Taiko là dự án Layer 2 sử dụng công nghệ zkEVM. zkEVM là giải pháp kết hợp giữa ZK (Zero-Knowledge Proof) và EVM (Ethereum Virtual Machine), giúp nhà phát triển dễ dàng chuyển đổi dApp giữa mạng Taiko và Ethereum. 

Dự án đặt mục tiêu trở thành zkEVM loại 1 – tương thích hoàn toàn với Ethereum ở cấp độ đồng thuận. Các giải pháp zkEVM loại 1 này sẽ không giữ nguyên đặc tính bảo mật của mạng Ethereum, đổi lại tốc độ giao dịch sẽ lâu hơn các giải pháp zkEVM loại 2 và 3. 

Đặc biệt, Taiko từng được Vitalik Buterin (founder Ethereum) nhận định là một “dự án tuyệt vời”, có khả năng tương thích EVM nhanh hơn tốc độ của ZKP – một công nghệ mật mã cho phép xác minh tính xác thực của thông tin mà không tiết lộ chính thông tin đó. 

2. Đội ngũ dự án

Các thành viên chủ chốt của Taiko:

• Daniel Wang (Co-founder & CEO): Anh từng tốt nghiệp Đại học Khoa học & Công nghệ Trung Quốc. Wang từng làm trưởng nhóm kỹ thuật phần mềm (Tech Lead) tại Google. Anh cũng chính cựu CEO của Loopring (LRC) – giải pháp Layer 2 từng gây sốt vào năm 2021. 
• Brecht Devos (Co-founder & CTO): Anh hiện là giám đốc kỹ thuật ti Taiko. Davos từng giữ vị trí Kỹ sư trưởng tại Loopring Foundation và từng tham gia nghiên cứu zkEVM cùng Ethereum Foundation.
• Aleksei Vambo (Cryptography Researcher): Hiện anh đang là nhà nghiên cứu về công nghệ mật mã zk-SNARKs tại Taiko. Anh từng giữ vị trí tương tự tại công ty mật mã Zpoken và từng tham gia giảng dạy về lĩnh vực mật mã học. 

Đứng sau đội ngũ Taiko là những thành viên có nhiều kinh nghiệm xây dựng Layer 2 trước đó là Loopring – Một trong những ZK Rollup đầu tiên xuất hiện trên thị trường. Ngoài ra, các thành viên cũng đã từng tham gia xây dựng zkEVM với đội ngũ Ethereum Foundation.

3. Nhà đầu tư và Đối tác

Taiko đã huy động được 37 triệu USD trong 3 vòng gọi vốn từ trước đến nay:

• Vòng 1 (08/2022): Taiko gọi được 10 triệu USD từ Sequoia, GRS, OKX Ventures, … 
• Vòng 2 (06/2023): Dự án huy động được 12 triệu USD từ IOSG Ventures, GRS, OKX Ventures cùng một số quỹ khác. 
• Vòng 3 (03/2024): Taiko nhận được 15 triệu USD trong vòng Series A có sự góp mặt của Wintermute, Hashed, Amber,…

4. Điểm nổi bật của Taiko là gì?

Sau đây là một số điểm nổi bật của Taiko:

• zkEVM loại 1: Taiko định hướng trở thành zkEVM loại 1 – tương thích tối đa với Ethereum. Điều này giúp các nhà phát triển dễ dàng triển khai smart contract trên mạng Ethereum và tận dụng khả năng mở rộng của công nghệ zk-Rollups.
• Mã nguồn mở: Taiko tuân theo mô hình mã nguồn mở (open source), người dùng có thể kiểm tra mã nguồn một cách dễ dàng trên GitHub dự án. Nhà phát triển có thể sử dụng miễn phí và sửa đổi mã nguồn với giấy phép phê chuẩn.
• Phi tập trung: Bất kỳ ai cũng có thể tham gia vào nền tảng của Taiko như các node, proposers, prover, … mà không cần cấp phép.

5. Sản phẩm của Taiko

5.1. Sản phẩm

Taiko định hướng trở thành zkEVM loại 1 – tương thích tối đa với Ethereum. Điều này giúp các nhà phát triển dễ dàng triển khai smart contract trên mạng Ethereum và tận dụng khả năng mở rộng của công nghệ zk-Rollups,

Vào ngày 27/05, Taiko đã thông báo khởi chạy mainnet sau 2 năm phát triển và ra mắt cầu nối cho phép người dùng gửi ETH từ các blockchain khác đến Taiko.

5.2. Hệ sinh thái Taiko

Taiko đã xây dựng nên một hệ sinh thái rộng lớn với hơn 100 dApps, để đơn giản mình sẽ chia nó thành 4 nhóm chính sau:

• DEX: Henjin DEX, DaikoDEX, iZumi Finance,…
• Infrastructure: Ankr (ANKR), Arpa Network (ARPA), AIT Protocol,…
• Wallet: imToken, Rabby Wallet, Bitget Wallet, Taiko Safe, Loopring Wallet,…
• Gaming: Taikoverse, Exverse, Hotpot, Taiko Flip,…

6. Tokenomics

6.1. Key Metrics 

6.2. Token Allocation & Release Schedule

ĐồngTKO được phân bổ như sau:

• Investors: 11.62% 
• Taiko Labs / Core Team: 20% 
• Taiko Foundation Reserve: 16.88% 
• Taiko Official Prover Bonds: 1.5% 
• Liquidity & Market Making: 5%  
• Genesis Airdrop: 5%  
• Protocol Guild Airdrop: 1% 
• Trailblazer Airdrop: 10% 
• Grants & RetroPGFT: 5% 
• Guardian Prover Bonds: 2% 
• DAO Treasury: 20%

Hiện dự án vẫn chưa công bố lịch trả token cụ thể. Vào ngày 23/05, Taiko thông báo sẽ dành ra 5% tổng cung đồngTKO cho airdrop mùa đầu tiên.

Những đối tượng có thể lọt vào danh sách nhận airdrop TKO mùa 1 bao gồm:

• Taiko proposer, Taiko prover & Taiko bridger
• Người dùng thông thường (tính điểm tích lũy qua Galxe)
• Các lập trình viên & cộng tác viên của Github
• Thành viên trong cộng đồng Loopring Layer 2

Link check airdrop Taiko có tại Website của Taiko. Thời hạn check airdrop là 7 ngày, kéo dài từ 23/05 – 30/05. Việc claim TKO sẽ khả dụng trong tháng 6. 

Ngoài ra, sau đợt Airdrop đầu tiên, Taiko sẽ khởi động Trailbalzers airdrop – một chương trình nhận airdrop bằng cách kiếm điểm (point) theo từng tuần. 

6.3. Token Use Case

Updating … 

7. Kênh thông tin dự án

• Website 
• Twitter  

8. Tiềm năng và rủi ro của Taiko

Tiềm năng của Taiko:

• Hưởng lợi hệ sinh thái Ethereum bùng nổ: Trong bối cảnh thị trường Crypto đang diễn biến tích cực trước kỳ vọng phê duyệt Ethereum ETF Spot tăng cao, những dự án Layer 2 trên Ethereum đang thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng. Vì vậy, Taiko hoàn toàn có thể thu hút dòng tiền lớn ngay từ khi ra mắt. 
• Công nghệ zkEVM đầy tiềm năng: Taiko là một trong những dự án zkEVM hàng đầu hiện nay, nhận được sử ủng hộ lớn từ nhà sáng lập Ethereum Vitalik Buterin. Buterin đánh giá cao Taiko vì cách tiếp cận dựa trên rollup độc đáo trong khi các chuỗi Layer 2 khác hầu hết sử dụng các chain song song để giảm chi phí và thời gian xử lý giao dịch. 

Rủi ro của Taiko:

• Sự cạnh tranh cao: Taiko là nền tảng Layer 2 được phát triển dựa trên công nghệ zkEVM tương tự như Polygon zkEVM, Scroll, Linea, zkSync, Morph, megaETH… Dự án có thể gặp phải sự cạnh tranh lớn khi các đổi thủ của họ đều sở hữu nguồn lực khủng và cộng đồng người dùng lớn.
• Dự án mới ở giai đoạn đầu: Hiện dự án vẫn chưa tiết lộ một số thông tin quan trọng như lịch trả token. Vì vậy, chúng ta cần tiếp tục cập nhật thêm trong tương lai có cái nhìn toàn diện hơn về Taiko. 

9. Tổng kết

Taiko là một trong những dự án zkEVM Layer 2 hàng đầu hiện nay, hứa hẹn giúp giải quyết bài toán lớn về khả năng mở rộng của Ethereum, điều khiến các nhà phát triển đau đầu suốt thập kỷ qua. Với đội ngũ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực zkEVM cùng dàn backer “ổn áp” thì Taiko cũng là một cái tên Layer 2 mà bạn nên theo dõi.

Mời bạn đọc thêm: Arbitrum là gì? Blockchain dẫn đầu xu hướng Layer 2

Miễn trừ trách nhiệm: 5Money khuyến cáo người đọc phải trang bị kiến thức sâu sắc về thị trường Crypto trước khi tham gia đầu tư. Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên tài chính, 5Money không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.
Tham gia Cộng đồng 5 Phút Crypto để thảo luận về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư nhé!