Starknet là gì? Layer 2 thế hệ mới của Ethereum 

1. Starknet là gì?

Starknet là giải pháp Layer 2 nhằm mở rộng cho mạng lưới Ethereum. Nói một cách đơn giản, Starknet giúp Ethereum xử lý được nhiều giao dịch hơn, nhanh hơn với chi phí thấp hơn.

Không như các Layer 2 khác, Starknet sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Rollups cho phép xử lý các giao dịch một cách nhanh chóng hơn. Bên cạnh đó Starknet còn xây dựng riêng cho mình một ngôn ngữ mới là Cairo nhằm mang đến cải tiến cho các dApps xây dựng trên hệ sinh thái.

Starknet là một trong bốn dự án Layer 2 Ethereum lớn nhất hiện tại nên hệ sinh thái này cũng được phát triển với đầy đủ các mảnh ghép, từ DeFi, GameFi, NFT, Memecoin đến SocialFi,…

2. Đội ngũ phát triển

• James Strudwick (CEO): Cựu trưởng phòng Phát triển của Starknet Foundation được bổ nhiệm làm CEO mới của Starknet vào đầu tháng 8/2024, sau khi Diego Oliva từ chức. Trước đó, James đã sáng lập nên Paradigm Securities và điều hành công ty này trong suốt 3 năm. Ông cũng từng giữ vị trí Giám đốc điều hành tại Avalon Capital. Bên cạnh đó, James có nhiều kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực crypto, với sự tham gia vào các dự án như Alpaca Finance, Tezos và Mina. 

• Eli Ben-Sasson (Thành viên quản trị): Ông hiện đồng thời cũng đang giữ vai trò Co-Founder và CEO của StarkWare. Ông đã dành 7 năm làm giáo sư tại Technion – Viện Công nghệ Israel và … năm tại Electric Coin Company, khẳng định tầm ảnh hưởng của mình trong ngành blockchain.

• Andrew McLaughlin (Thành viên quản trị): Ông từng là Giám đốc Chính sách tại Google, Giám đốc Nội dung tại Medium, và Chủ tịch, COO tại Tsai Center. Ông cũng là Cố vấn cấp cao tại Project Liberty và đồng sáng lập Higher Ground Labs, nổi bật với sự lãnh đạo và tầm nhìn chiến lược trong nhiều lĩnh vực.

• Eric Wall (Thành viên quản trị): Ông có kinh nghiệm đảm nhận vai trò Cố vấn tại Human Rights Foundation, điều hành Arcane Assets với tư cách Giám đốc đầu tư trong hai năm, và là Co-Founder của Taproot Wizards. Sự kết hợp giữa kinh nghiệm đa dạng và tầm nhìn chiến lược của ông đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của các tổ chức và sáng kiến mà ông tham gia.

3. Nhà đầu tư và đối tác

Starknet gây ấn tượng mạnh khi huy động thành công 282,5 triệu USD từ các quỹ đầu tư hàng đầu như Paradigm, Pantera Capital, Multicoin Capital và Coinbase Ventures.

Đặc biệt, Paradigm và Pantera Capital đã liên tiếp đầu tư qua nhiều vòng, chứng tỏ sự tin tưởng vào tiềm năng vượt trội của Layer 2 này. Sự góp mặt của Vitalik Buterin, người sáng lập Ethereum, càng làm tăng thêm kỳ vọng vào thành công của dự án.

4. Sản phẩm của Starknet là gì?

Starknet sử dụng công nghệ Zero-Knowledge Rollups và bằng chứng mật mã STARK để xử xây dựng hầu hết các sản phẩm của mình nhằm tăng tốc độ, giảm phí giao dịch và nâng cao khả năng mở rộng mạng lưới. 

• ZK-Rollups: Công nghệ này cho phép Starknet đóng gói các giao dịch cùng một lúc để xử lý, thay vì xử lý đơn lẻ từng giao dịch.
• STARK: Công nghệ STARKs (Scalable Transparent Arguments of Knowledge) được sử dụng để tạo ra bằng chứng đúng đắn của các “gói” giao dịch nêu phía trên mà không cần tiết lộ bất kỳ thông tin riêng tư nào cho các node trong giao thức

Starknet hiện đang có 4 sản phẩm chính

4.1. StarkEx

StarkEx cung cấp các giải pháp mở rộng quy mô tùy chỉnh, giúp doanh nghiệp và dự án xây dựng dApp với tốc độ xử lý nhanh, phí thấp và bảo mật cao. Nó hỗ trợ cả Validium và zkRollup, mang lại nhiều lựa chọn phù hợp với yêu cầu cụ thể của từng dự án. 

Các sàn DEXs, nền tảng cho vay hoặc các ứng dụng khác có thể tận dụng StarkEx để xử lý nhiều giao dịch với chi phí thấp hơn.

Ví dụ:

• dYdX: Sàn giao dịch phi tập trung nổi tiếng chuyên về các hợp đồng tương lai (perpetual contracts) sử dụng StarkEx để tăng tốc độ giao dịch và giảm phí.
• Immutable X: Nền tảng dành cho NFT (Non-Fungible Tokens) sử dụng StarkEx để cung cấp giao dịch nhanh chóng và phí thấp cho người dùng.

4.2. Cairo

Cairo là ngôn ngữ lập trình được thiết kế riêng cho Starknet, giúp các nhà phát triển xây dựng hợp đồng thông minh hiệu quả và an toàn trên nền tảng này. 

So với các ngôn ngữ phổ biến như Solidity và Move thì Cairo nổi bật hơn nhờ công nghệ zero-knowledge proofs (zk-STARKs), cho phép xác minh các giao dịch mà không cần tiết lộ toàn bộ dữ liệu, mang lại hiệu suất và bảo mật cao. Trong khi Solidity phổ biến trên Ethereum nhưng thiếu tính năng bảo mật mạnh mẽ như Cairo, và Move được thiết kế cho Diem nhưng không hỗ trợ bằng chứng mật mã trực tiếp.

Ví dụ:

• Tạo token: Cairo được sử dụng để tạo ra các token mới trên Starknet, bao gồm cả token ERC-20 và các loại token tùy chỉnh khác.
• Xây dựng các ứng dụng DeFi: Các nhà phát triển có thể sử dụng Cairo để xây dựng các giao thức DeFi phức tạp, như các giao thức cho vay, sàn giao dịch, và các ứng dụng quản lý tài sản.
• Phát triển các ứng dụng NFT: Cairo cho phép tạo ra các hợp đồng thông minh để quản lý và giao dịch NFT.

Tuy nhiên, việc sử dụng một ngôn ngữ lập trình mới cũng đồng nghĩa với việc có một số thách thức nhất định. Cairo là một ngôn ngữ còn khá mới, vì vậy quá trình phát triển các dApps trên Starknet có thể sẽ gặp phải một số khó khăn ban đầu. Các nhà phát triển sẽ cần thời gian để làm quen và thành thạo ngôn ngữ này.

4.3. StarkNet Stack

StarkNet Stack cung cấp một bộ công cụ và thư viện để các nhà phát triển xây dựng các Appchain riêng biệt trên nền tảng Starknet. Các Appchain này có thể được tùy chỉnh để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của từng dự án, đồng thời vẫn thừa hưởng tính bảo mật và khả năng tương tác của Starknet.

Ví dụ:

• Dự án DeFi: Paradex, một mạng lưới Layer 2 được hỗ trợ bởi ZK, xây dựng riêng cho giao dịch phái sinh hiệu suất cao
• Game blockchain: Các studio game có thể xây dựng các Appchain riêng biệt để chạy các trò chơi blockchain của họ.
• Doanh nghiệp: Các doanh nghiệp có thể xây dựng các Appchain để quản lý các quy trình nội bộ, như quản lý chuỗi cung ứng hoặc xác thực dữ liệu.

4.4. StarkGate

StarkGate là một cầu nối giữa Ethereum và Starknet, cho phép người dùng chuyển các token và tài sản giữa hai mạng một cách an toàn và nhanh chóng.

5. Roadmap

Starknet hiện đang triển khai chương trình Starknet DeFi Spring, khuyến khích các dự án DeFi trong hệ sinh thái. Sau khi hoàn thành giai đoạn 1.0, Starknet đã bắt đầu triển khai giai đoạn 2.0 từ ngày 01/07/2024 đến ít nhất là ngày 31/12/2024.

Ngân sách dành cho Starknet DeFi Spring là 40M $STRK, kéo dài trong 16 tuần, với mỗi epoch kéo dài 1 tuần và tổng cộng 14.4M $STRK đã được khai thác. 

Các lĩnh vực nhận được hỗ trợ bao gồm DEX, Lending & Borrowing, Perps DEX & Options. 

6. Thông tin về Tokenomics

6.1 Thông tin về token 

6.2 Token Unlock & Token Allocation

Token Allocation

• Early Contributors (20.04%): Token được phân bổ cho các thành viên trong đội ngũ StarkWare và những người đóng góp ban đầu.
• Investors (18.17%): Token được phân bổ cho các nhà đầu tư của StarkWare.
• StarkWare (10.76%): Token được phân bổ cho StarkWare để sử dụng cho các dịch vụ hoạt động như trả phí, cung cấp các dịch vụ khác trên Starknet, và hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ khác.
• Grants (12.93%): Token được phân bổ cho các khoản trợ cấp cho nghiên cứu hoặc công việc phát triển, kiểm tra, triển khai và duy trì giao thức Starknet. 
• Reserve (10%): Token được phân bổ cho Quỹ Starknet để tài trợ cho các hoạt động hệ sinh thái phù hợp với sứ mệnh của Quỹ.
• Community Provisions (9%): Token được phân phối cho những người đã đóng góp vào Starknet và phát triển công nghệ.
• Community Rebates (9%): Token được phân bổ cho việc hoàn tiền dưới dạng token Starknet để bù đắp một phần chi phí khi chuyển sang Starknet từ Ethereum. 
• Foundation Treasury (8,1%): Token được phân bổ cho kho bạc của Quỹ Starknet để sử dụng cho các hoạt động và các sáng kiến trong tương lai của Quỹ Starknet.
• Donations (2%): Token được dành cho quyên góp cho các tổ chức và cơ quan, chẳng hạn như các trường đại học, tổ chức phi chính phủ,…. theo quyết định của Quỹ Starknet.

Việc phân bổ một phần đáng kể cho cộng đồng (Community Provisions, Community Rebates) và quỹ dự trữ (Reserve) cho thấy Starknet có định xây dựng một hệ sinh thái dài lâu để nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể tham gia và hưởng lợi. Từ đó thu hút được người tham gia vào hệ sinh thái.

Token Unlock

Starknet hiện đã unlock được 1.62 tỷ token tương đương với 16.2% tổng cung và vẫn đang trả dần cho các nhóm. Tuy nhiên nên lưu ý,  vào đầu tháng 3 năm 2025, lượng token sẽ được unlock cho các nhóm trong mỗi đợt sẽ nhiều hơn. Dẫn đến tổng cung ngoài thị trường gia tăng đáng kể.  

6.3 Token Use Case

• STRK là token quản trị của StarkNet, cho phép người dùng tham gia vào việc ra quyết định về tương lai của mạng lưới.
• Người dùng có thể stake STRK để bảo mật cho mạng và nhận phần thưởng.
• Token STRK sử dụng để thanh toán phí giao dịch trên mạng lưới StarkNet.

7. Tiềm năng và thách thức 

7.1 Tiềm năng 

• Khả năng mở rộng đáng kể: StarkNet sử dụng công nghệ zk-Rollups, giúp nâng cao hiệu suất của mạng lưới. Trong khi Ethereum hiện tại chỉ xử lý được khoảng 15 giao dịch mỗi giây, zk-Rollups của StarkNet có thể xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây. Điều này giúp giảm đáng kể chi phí giao dịch và thời gian chờ, làm cho hệ thống trở nên nhanh hơn và hiệu quả hơn.
• Tính linh hoạt: StarkNet được thiết kế để hỗ trợ nhiều loại ứng dụng phi tập trung (dApp) khác nhau. Không như một số nền tảng khác chỉ hỗ trợ một số loại ứng dụng cụ thể, StarkNet có thể hỗ trợ từ GameFi, DeFi đến các ứng dụng về quản lý danh tính và nhiều lĩnh vực khác. Điều này giúp các nhà phát triển có thể tự do sáng tạo và xây dựng các giải pháp mới mẻ, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dùng.

7.2 Thách thức 

• Chưa được nhiều người ủng hộ: Các thông số như TVL, Users, Trans….. trên hệ sinh thái Starknet còn đang khá kém. Dẫn đến không có nhiều động lực phát triển
• FUD khắp nơi: Từ đầu năm đến nay Starknet đang hứng chịu làn sóng “tẩy chay” của cộng đồng. Lý do là vì phần thưởng Airdrop của Starknet không tương xứng với công sức người dùng bỏ ra, nhiều người còn bị đánh sybill. Nên từ đó cộng đồng quay lưng với dự án.
• Cạnh tranh khốc liệt: Thị trường Layer 2 đang ngày càng cạnh tranh với sự xuất hiện của nhiều dự án khác như zkSync, Arbitrum, Optimism, Base,…

8. Kênh thông tin Starknet

• Website
• Twitter

9. Tổng kết

StarkNet là một giải pháp hứa hẹn giúp Ethereum trở nên nhanh hơn, rẻ hơn và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, để so với các đối thủ như Optimism hay Arbitrum, StarkNet vẫn phải nỗ lực rất nhiều để giành lấy thị phần trong mảng Layer 2 khốc liệt này.

Trên đây là tất cả thông tin về Starknet mà 5Money đã tổng hợp được, hy vọng sẽ giúp ích bạn trong quá trình đầu tư!

Đọc thêm: Cập nhật chi tiết hệ sinh thái Starknet nửa đầu năm 2024

Miễn trừ trách nhiệm: 5Money khuyến cáo người đọc phải trang bị kiến thức sâu sắc về thị trường Crypto trước khi tham gia đầu tư. Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên tài chính, 5Money không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.

Tham gia Cộng đồng 5 Phút Crypto để thảo luận về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư nhé!