Optimism là gì? Giải pháp Layer 2 hàng đầu cho Ethereum

1. Optimism là gì?

Optimism là giải pháp mở rộng trên Ethereum, sử dụng công nghệ Optimistic Rollup nhằm mang lại tốc độ giao dịch nhanh và mức phí rẻ cho người dùng. Hiện dự án đang được xây dựng bởi 2 tổ chức là OP Labs và Optimism Foundation. 

Optimism ban đầu là đội ngũ chuyên nghiên cứu giải pháp mở rộng Plasma, ý tưởng của Vitalik Buterin. Sau đó, nhóm quyết định xây dựng Layer 2 Ethereum sử dụng công nghệ Optimistic Rollup được phát triển dựa trên cơ sở của Plasma trước đó. 

Optimism ra mắt chính thức vào tháng 07 năm 2021, cho đến nay (08//08/2024) Layer 2 này đã đạt mốc 5.4 tỷ USD TVL trên chuỗi và xếp thứ 2 trong danh sách “Tứ Trụ Layer 2” trên Ethereum, đây là 4 thế lực Layer 2 được kỳ vọng nhất hiện tại,

2. Đội ngũ phát triển 

• Jing Wang (Co-Founder & CEO): Cô có chuyên môn về Công nghệ thông tin và kỹ năng lập với ngôn ngữ Java. Trước khi tham gia thành lập Optimism thì cô là Giám đốc điều hành của Plasma Group, nhóm nghiên cứu về giải pháp mở rộng Plasma trên Ethereum. 

• Benjamin Jones (Co-Founder): Ông tốt nghiệp Cử nhân Khoa học tại Northeastern University. Với kinh nghiệm làm nhà phát triển phần mềm cho Quantum Diamond Technologies Inc và đồng sáng lập Plasma Group. 

• Karl Floersch (Co-Founder): Ông tốt nghiệp Cử nhân Khoa học máy tính tại Stony Brook University. Có kinh nghiệm làm Frontend Developer cho 3Rings Media, Blockchain Engineer tại Consensys và Research cho Ethereum Foundation. 

• Prithvi Subburaj (COO): Ông tốt nghiệp Thạc sĩ Khoa học máy tính tại Stony Brook University. Có kinh nghiệm làm kỹ sư cho WiRAN & DoubleClick và hơn 15 năm gắn bó cùng Google với chức vụ cao nhất là Tổng giám đốc Google Fi (cung cấp dịch vụ gọi, tin nhắn và dữ liệu qua mạng không dây). 

Optimism được phát triển bởi đội ngũ sáng lập dày dặn kinh nghiệm nghiên cứu về Blockchain. Trong đó, Jing Wang và Benjamin Jones là nhà sáng lập nhóm nghiên cứu giải pháp mở rộng Plasma trên Ethereum trước đó. Chưa kể, Prithvi Subburaj có kinh nghiệm 15 năm làm việc tại Goolgle và Karl Floerschlaf trước đây là research tại Ethereum Foundation. 

Bên cạnh đó, Optimism còn có nguồn lực dồi dào với hàng trăm nhân viên từng làm việc cho các tổ chức lớn như:  Meta, Cloudflare, Amazon, Google, Twitter, Polygon, Mina, a16z, OpenSea, Coinbase,… 

3. Quỹ đầu tư

Optimism là dự án huy động được số tiền rất lớn với 427.5 triệu USD qua 3 vòng gọi vốn từ các quỹ và 2 vòng bán OTC sau khi phát hành mã thông báo. 

• 15/12/2020: Vòng Seed huy động 3.5 triệu USD từ 2 quỹ hàng đầu là Paradigm và IDEO Colab Ventures. 

• 24/02/2021: Vòng Series A huy động 25 triệu USD được dẫn đầu bởi A16z, cùng sự tham gia của quỹ Paradigm và IDEO Colab Ventures. 

• 17/03/2022: Vòng Series B huy động thành công 150 triệu với sự tham gia của 2 quỹ gồm A16z và Paradigm. 

• 09/2023: Dự án bán 116 triệu OP, tương đương với 2.7% tổng cung qua OTC cho 7 nhà đầu tư bí mật thu về khoảng 160 triệu USD.

• 03/2024: Dự án bán 19.5 triệu OP, tương đương với 0.45% tổng cung qua OTC cho quỹ A16z kiếm về khoảng 89 triệu USD. 

Optimism đã huy động được 427.5 triệu USD, chỉ kém con số 458 triệu USD của ZKsync trong số các Layer 2 trên Ethereum. Đáng chú ý, dự án chỉ huy động vốn từ các quỹ hàng đầu như Paradigm, A16z và IDEO Colab Ventures, thể hiện sự đặt cược lớn vào tương lai và tiềm năng của Optimism. Điều này còn được minh chứng qua các vòng gọi vốn liên tục từ năm 2020 đến 2024 và việc bán chiết khấu qua OTC sau khi đồng OP được niêm yết trên sàn.  

4. Sản phẩm của Optimism là gì? 

4.1 Chuỗi Optimism  

Optimism là một Layer 2 sử dụng giải pháp mở rộng Optimistic Rollup trên Ethereum, nhằm cung cấp tốc độ giao dịch nhanh và phí gas cực rẻ so với Ethereum. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, nền tảng chỉ mới đạt được mục tiêu giảm phí giao dịch xuống dưới 0.01 USD sau nâng cấp Dencun, trong khi tốc độ giao dịch vẫn chưa đạt kỳ vọng với TPS trung bình là 6, thấp hơn mức 12 TPS của Ethereum. 

Optimism hiện là hệ sinh thái Layer 2 lớn thứ 3 thị trường, sau khi mất vị trí thứ 2 vào tay Base vào tháng 6/2024. Hệ sinh thái này tương đối lớn khi có 5,4 tỷ USD TVL trên chuỗi, 157 triệu địa chỉ ví và khoảng 400 dApp đang phát triển. 

Trong đó, DeFi là mảng nổi bật nhất với TVL 540 triệu USD và khoảng hơn 210 dApp. Đứng đầu là các mảng Lending, Derivatives, DEX, Cross Chain. Ngoài ra, một số mảng khác kém phát triển hơn như Yield, Indexes, Leveraged Farming, RWA, CDP, Options,…

Một số dự án trong các mảng như: 

• Lending: Aave, Compound, Silo,… 
• DEX: Velodrome, Uniswap, Beethoven X DEX, Curve Finance,… 
• Derivative: Synthetix, Orderly Network, Aevo, Perpetual Protocol,…
• Cross Chain: Stargate Finance, Synapse, Hop Protocol,… 
• Yield: Toros, Beefy, Aura, Idle,… 
• Leveraged Farming: Extra Finance, Gearbox,… 

Vào quý 3 năm 2022, hệ sinh thái DeFi của Optimism trở nên sôi động nhất nhờ vào việc Airdrop 5% tổng cung Token cho người dùng sớm và thực hiện các chương trình khuyến khích. Tuy nhiên, từ đó đến nay, hệ sinh thái của Optimism khá trầm lắng, ngoại trừ hai điểm sáng là Farcaster và Worldcoin.

Một số dự án Native nổi bật của hệ sinh thái Optimism: 

• Velodrome: Là AMM DEX có TVL cao nhất nhờ ra mắt trên Optimism từ sớm và hỗ trợ tốt cho các loại tài sản bằng việc kết hợp cả mô hình Uniswap V2 và Curve Finance. 
• Extra Finance: Là giao thức Farming đòn bẩy, mới ra mắt vào giữa năm 2023 nhưng đến nay dự án đã lọt vào top 10 dự án có TVL cao nhất hệ sinh thái Optimism. 
• Farcaster: Là nền tảng để xây dựng hệ sinh thái SocialFi với trung tâm là Warpcast, mạng xã hội có nhiều điểm tương đồng với Twitter (X). Dự án được sử dụng rộng rãi bởi cộng đồng developer, dẫn đầu là Vitalik Buterin. 
• Worldcoin: Là dự án xác thực danh tính người dùng dựa vào bóng mắt. Hiện dự án thu hút người tham gia qua phần thưởng airdrop. Tuy nhiên, Worldcoin vẫn còn gặp vấn đề pháp lý tại một số quốc gia.  

Bên cạnh đó, còn có 3 dự án xuất phát từ Ethereum tập trung hỗ trợ cho hệ sinh thái Optimism ngay từ những ngày đầu tiên như Synthetix, Perpetual, Lyra nhưng đến nay chỉ còn mỗi Synthetic là giữ được vị thế của mình. Ngoài ra còn một số dự án Multichain cũng có được vị trí nhất định trên hệ sinh thái như Aave, Uniswap, Toros, Compound, Orderly,… 

4.2 OP Stack 

OP Stack là một bộ công cụ giúp đơn giản hóa quá trình xây dựng các chuỗi Layer 2 và Layer 3 Rollup (còn gọi là OP Chain). Điểm nổi bật nhất của OP Stack là cho phép các OP Chain lựa chọn lớp cơ sở là bất kỳ Layer 1 hoặc Layer 2 nào và sử dụng công nghệ Optimistic Rollup, ZK Rollup hoặc bất kỳ giải pháp nào khác.

Hệ sinh thái gồm nhiều OP Chain được xây dựng bằng OP Stack được gọi là Superchain. Các OP Chain trong Superchain có thể kết nối với nhau qua lớp cơ sở Ethereum và chuyển tài sản bằng Optimism Bridge.

Các OP Chain sẽ hoạt động theo một bộ quy tắc chung được gọi là “Law of Chains” (luật chuỗi), được thiết lập và thực thi bởi Optimism Collective, tổ chức DAO quản trị của Optimism.

Optimism Collective cũng thúc đẩy hệ sinh thái Superchain thông qua các chương trình khuyến khích (Incentive). Để có tiếng nói trong Superchain, các dự án cần nắm giữ đồng OP và đóng góp một phần doanh thu cho Optimism Collective.

Ví dụ, Base sẽ chia sẻ 2,5% doanh thu hoặc 15% lợi nhuận của nền tảng cho Optimism Collective. Đổi lại, Optimism sẽ phân phối 118 triệu OP cho Base trong vòng 6 năm để củng cố quan hệ đối tác và tạo vị thế cho Base trong Superchain.

Superchain là hệ sinh thái mở rộng Ethereum thành công nhất so với Orbit Stack của Arbitrum, ZK Stack của ZKsync, StarkNet Stack của StarkNet,… cả về số lượng lẫn chất lượng. Hiện có khoảng 50 chuỗi đang được xây dựng và phát triển trong Superchain, hỗ trợ các lĩnh vực như DeFi, GameFi, SocialFi, NFT, Oracle và nhiều lĩnh vực khác. 

Dưới đây là thống kê một số dự án nổi bật trong hệ sinh thái Superchain: 

5. Tokenomics

5.1 Thông tin Token

5.2 Token Allocation và Token Vesting 

• Ecosystem Fund – 25%: Quỹ phát triển hệ sinh thái được sử dụng để khuyến khích cho sự phát triển của hệ sinh thái Optimism. Được chia thành các phần gồm Governance Fund (5.4%), Partner Fund (5.4%), Seed Fund (5.4%) và Unallocated (8.8%). 

• RetroPGF – 20%: Phân bổ nhằm thực hiện các khoản tài trợ dự án có đóng góp cho hệ sinh thái Optimism và Superchain. 

• User Airdrops – 19%: Phân bổ dành để thưởng cho người dùng sớm tham gia hệ sinh thái. Đã có 5% tổng cung được airdrop đợt đầu tiên cho 248.699 địa chỉ hoạt động đủ điều kiện. Và có 1% tổng cung được sử dụng cho các đợt airdrop 2-3-4, phần còn lại sẽ được phân phối qua các đợt airdrop tiếp theo trong tương lai. 

• Core contributors – 19%: Phân bổ cho các thành viên tham gia xây dựng dự án, bị khóa trong 1 năm và trả dần trong 3 năm tiếp theo. 

• Sugar Xaddies – 17%: Phân bổ cho các đầu tư dự án, bị khóa trong 1 năm và trả dần trong 3 năm tiếp theo. 

Optimism có thiết kế Tokenomics hiệu quả với phần phân bổ hợp lý: team và quỹ chiếm 36% tổng cung, phần còn lại dành cho việc khuyến khích hệ sinh thái thông qua việc phân bổ người dùng và dự án. 

Sau 2 năm, lượng OP cho airdrop vẫn còn 13% để tiếp tục phân phát, và chỉ 50 triệu trong số 850 triệu OP dành cho các dự án trong hệ sinh thái (RetroPGF) đã được sử dụng. Điều này cho thấy Optimism vẫn còn nhiều tài nguyên để tiếp tục phát triển hệ sinh thái trong tương lai.

Ngoài ra, cho đến thời điểm viết bài (06/08/2024) đã có khoảng 54%, tương đương 835 triệu OP trong phân bổ của team và nhà đầu tư đã được mở khóa. Phần còn lại sẽ được tiếp tục mở khóa 32.2 triệu Token mỗi tháng, tương đương 0.75% tổng cung cho đến tháng 05 năm 2025. 

5.3 Token Use Case 

Đồng OP được sử dụng cho mục đích quản trị nền tảng Optimism và cả hệ sinh thái Superchain. 

6. Lộ trình phát triển 

Hiện tại, nền tảng công nghệ Optimism cũng tương đối hoàn thiện và hệ sinh thái phát triển, đặc biệt là Superchain. Và giai đoạn tới, dự án sẽ tiếp tục thực hiện các chiến lược sau: 

• Các khoản tài trợ cho các dự án trong hệ sinh thái Superchain thông qua chương trình: Builder Onchain, OP Stack, Governance, DevTooling. 
• Nâng cấp bộ cung cụ OP Stack để hỗ trợ các giải pháp mở rộng như zk Rollup. 
• Tập trung cải tiến công nghệ Optimism để đạt tốc độ vượt trội hơn. 
• Hoàn thiện các quy định cụ thể về Law of Chain và áp dụng vào quản trị Superchain. 
• Thực hiện các chương trình Airdrop cộng đồng tiếp theo. 

7. Tiềm năng và thách thức của Optimism là gì?

7.1 Tiềm năng 

• Optimism là dự án có tiềm lực phát triển trong tương lai nhờ các nguồn lực mạnh mẽ như đội ngũ phát triển, huy động vốn lớn và đặc biệt là thiết kế tokenomics hợp lý nên vẫn còn rất nhiều Token dự trữ cho hệ sinh thái. 
• Chuỗi Optimism đã có được vị thế nhất định trên thị trường với khoảng 5.4 tỷ USD TVL trên chuỗi, 157 triệu địa chỉ ví và khoảng 400 dApp đang hoạt động trong đó các các cái tên dẫn đầu mảng như Farcatser (SocialFi), Worldchain (DID). 
• Cung cấp bộ cung cụ OP Stack với độ mở rộng hàng đầu thị trường và đã chứng minh được hiệu quả khi có đến 50 dự án tham gia. 
• Optimism là trung tâm của Superchain và được chia sẻ một phần doanh thu từ các OP Chain, điển hình như Base đã đóng góp cho quản trị Optimism khoản 1.1 triệu USD doanh thu kể từ khi ra mắt đến nay. 

7.2 Thách thức 

• Công nghệ nền tảng Optimistic Rollup của chuỗi Optimism vẫn chưa đạt được như kỳ vọng về tốc độ. 
• Cần tối ưu bộ công cụ OP Stack để giúp xây dựng chuỗi trong vài click chuột, tăng độ thân thiện với nhà phát triển và giúp nâng cao độ cạnh tranh với Orbit Stack, ZK Stack,… 
• Bên cạnh cuộc cạnh tranh lâu dài với đối thủ truyền kiếp Arbitrum, Optimism còn phải đối mặt với những dự án mới đầy tiềm năng như MegaETH, Eclipse và Movement.

8. Kênh thông tin của Optimism  

• Website Optimism 
• Twitter (X) Optimism 

9. Tổng kết

Qua bài viết này, 5Money đã cung cấp cái nhìn tổng quan về Layer 2 Optimism là gì cũng như tiềm năng và thách thức của dự án. Hy vọng điều đó có thể giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn trong tương lai!

Miễn trừ trách nhiệm: 5Money khuyến cáo người đọc phải trang bị kiến thức sâu sắc về thị trường Crypto trước khi tham gia đầu tư. Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên tài chính, 5Money không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.

Tham gia Cộng đồng 5 Phút Crypto để thảo luận về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư nhé!