1. Tổng quan về Starknet
Starknet là blockchain Layer 2 sử dụng công nghệ ZK-Rollup với mục tiêu mở rộng mạng lưới Ethereum. Khác với các Layer 2 đối thủ, Starknet sử dụng bộ ngôn ngữ riêng là Cairo – Đây là loại ngôn ngữ có khả năng bảo mật tốt, tạo điều kiện thuận lợi để triển khai các ứng dụng trên hệ thống của Starknet.
Starknet ra đời nhằm mục đích giúp các nhà phát triển có thể dễ dàng triển khai các ứng dụng mà không bị hạn chế bởi tốc độ giao dịch, chi phí, khả năng mở rộng trong khi đó vẫn thừa hưởng được bảo mật từ Ethereum.
Những điểm nổi bật của Starknet bao gồm:
- Chi phí giao dịch thấp: Kể từ sau bản nâng cấp Dencun, phí trên Starknet chỉ rơi vào 0.002 USD/giao dịch. Lượng phí này rẻ ngang với các Layer 2 Ethereum khác như Base, Optimism và xếp trên Arbitrum (0.005 USD) hay zkSync (0.018 USD).
- Khả năng xử lý nhiều giao dịch: Bản cập nhật v0.13.2 trên Starknet sẽ mang lại cho Layer 2 này khả năng thực thi song song aka Parallel Execution giúp cho mạng lưới đã rẻ nay còn có độ trễ thấp từ đó là điểm đến lý tưởng cho mọi dự án từ DeFi, GameFi hay SocialFi.
- Công nghệ zk-Stark: StarkWare phát triển ra công nghệ zk-Stark cho phép tạo ra bằng chứng STARK ngoài chuỗi (off-chain), sau đó được xác minh tính chính xác trên chuỗi (on-chain). Từ đó tăng khả năng mở rộng và giảm chi phí giao dịch.
Đội ngũ phát triên của Starknet thì phải nói là có một profile cực kì khủng. Dự án được phát triển bởi StarkWare – Công ty được định giá tới 8 tỷ USD. Nổi bật nhất trong StarkWare thì không thể không kể đến Eli Ben-Sasson (Co-Founder).
Ông từng theo học ngành tiến sĩ Triết Học và Khoa Học Máy Tính tại đại học Do Thái Jerusalem. Eli Ben-Sasson cũng từng làm phó giáo sư tại viện công nghệ Isreal trong 5 năm sau đó ông tiếp tục trở thành giáo sư tại viện trong 3 năm tiếp theo.
Về phần gọi vốn Starknet chứng tỏ mình không phải là một dự án “ngắn hạn” hay làm ra chỉ để bơm thổi trên thị trường.
Trong giai đoạn 2018 – Đây là giai đoạn thị trường vừa trải qua mùa Uptrend 2017 và mọi thứ đi vào mùa đông theo tính chu kỳ 4 năm của Bitcoin.
Bất chấp mùa đông, Starknet đã huy động được 48 triệu USD sau 3 vòng gọi vốn. Khi nhìn vào danh sách các quỹ tham gia đầu tư, chúng ta dễ dàng thấy được đó đều là những quỹ và tổ chức lớn trong thị trường.
- Seed (5/2018): Được đẫn đầu bởi Pantera cùng với đó là các quỹ uy tín khác như Polychain Capital, Dragon Fly hay Founder của Ethereum – Vitalik Buterin.
- 7/2018 Ethereum Foundation ôm trọn một vòng gọi vốn với số tiền 12 triệu USD.
- Series A (10/2018): 30 triệu USD được rót vào Starknet với sự dẫn đầu của Paradigm và Sequoia – 2 quỹ tier 1 cực kì xịn. Bên cạnh đó là các tổ chức, công ty công nghệ hùng mạnh như Consensys – Đơn vị phát triển Layer 2 Linea và ví Metamask, hay các quỹ top tier khác như Coinbase Ventures, Multicoin Capital, Pantera, Founder Fund…
Chưa dừng lại ở đó trong giai đoạn 2021 – 2022 Starknet tiếp tục huy động thêm 159.5 triệu USD từ nhiều quỹ tier 1 khác như: Paradigm, Founder Fund, Sequoia, Tiger Global,…
Nhìn vào dàn quỹ cùng như những thành viên tham gia vào quá trình gọi vốn của Starknet ta thấy được những điều sau:
- Gần như không có các quỹ Tier 2 tham gia vào các sự kiện gọi vốn này, tất cả đều là các quỹ Tier 1 nổi bật với Paradigm (4 vòng), Squoia (4 vòng), Pantera Capital (3 vòng), Data Collective (3 vòng), Alamenda Reserch (2 vòng), 3AC (2 vòng), Founder Fund (2 vòng).
- Vitalik đầu tư từ vòng Seed (Sớm nhất) và Ethereum Foundation ôm trọn 1 vòng gọi vốn. Consensys cũng tham gia từ rất sớm (10/2018).
Trong quá khứ đã có rất nhiều dự án chỉ ra rằng không phải gọi vốn càng nhiều thì token sẽ có khả tăng trưởng tốt, điển hình như ICP, APE,… Tuy nhiên với danh sách quỹ và nhà đầu tư đều là hàng khủng như trên thì hy vọng Starknet là dự án có một tầm nhìn dài hơi với thị trường để có thể phát triển hệ sinh thái mạnh mẽ hơn nữa.
Vậy hệ sinh thái Starknet nửa đầu năm 2024 có gì nổi bật? Cùng 5Money tìm hiểu trong phần tiếp theo nhé!
2. Tổng quan các chỉ số trong hệ sinh thái Starknet nửa đầu năm 2024
2.1 Chỉ số on-chain
2.1.1 Người dùng/địa chỉ ví
“Ảm đạm” có lẽ là từ dùng để miêu tả mạng lưới Starknet trong nửa đầu năm 2024. Trước thời điểm dự án công bố thông tin đợt airdrop (14/2) và thời gian claim airdrop (20/2) thì trung bình có khoảng 70-80 nghìn địa chỉ ví hoạt động hằng ngày trên mạng lưới.
Nhìn vào biểu đồ bên dưới ta thấy có 1 khoảng thời gian mà mạng lưới Starknet chứng kiến sự tăng lên đột ngột của lượng người dùng hằng ngày đó là vào giai đoạn từ ngày 14-21 tháng 2 năm 2024.
Đây là thời điểm mà người dùng nhận được thông báo chi tiết về đợt airdrop (14/2) cũng như khoảng thời gian mà dự án cho phép người dùng claim airdrop (20/2).
Số lượng người dùng hoạt động có lúc đã tăng lên 400 nghìn địa chỉ ví/ngày (20/2) nhưng số địa chỉ ví này chỉ nói lên một điều đó là người dùng đi claim airdrop từ dự án. Chỉ số này nhanh chóng giảm về mức trung bình dưới 50 nghìn người dùng/ngày.
Sau airdrop mạng lưới Starknet chứng kiến lượng người dùng sụt giảm một cách nhanh chóng. Con số này chỉ duy trì ở múc 15-20 ngàn người dùng/ngày. Có những thời điểm chỉ số này giảm về mức dưới 10 nghìn người.
Đây là hệ quả đáng buồn cho một đợt airdrop đầy tranh cãi từ Starknet, kết quả là mạng lưới bị người dùng tẩy chay, chỉ còn một số ít người dùng hoạt động trên mạng lưới. Tình trạng không có người dùng còn bị chính những dự án trong hệ sinh thái phải lên tiếng.
Số lượng các giao dịch trên Ekubo quá thấp do mạng lưới không ai sử dụng mặc dù APR từ chiến dịch DeFi Spring Incentive đã được triển khai nhưng nó không đủ hấp dẫn để thu hút người dùng trở lại mạng lưới.
Moody – Nhà phát triển của dự án Ekubo – AMM DEX lớn nhất trên Starknet đã lên tiếng nói về việc mạng lưới quá vắng vẻ đã gây ảnh hưởng đến các dự án trong hệ sinh thái và cần phải có những động thái đã giúp cho người dùng quay trở lại mạng lưới.
Ông đề xuất phân bổ lại Airdrop để xoa dịu và thu hút người dùng lẫn các nhà phát triển lưu trữ tài sản trên chuỗi:
- Nên phân phát phần thưởng xứng đáng cho người dùng sớm aka early user.
- Nên thúc đẩy các hoạt động trên chuỗi nhiều hơn nữa.
- Phải phân phối phần thưởng dựa trên mức độ rủi ro của người dùng khi sử dụng chuỗi.
- Không được phân phát phần thưởng cho người dùng bị đánh sybils.
- Phải phân phối công bằng khoản airdrop với những người để tài sản trên các ứng dụng (Ý Moddy muốn nói về việc Starknet không phát airdrop cho người dùng thiếu 0.005 ETH tại thời điểm Snapshot).
2.1.2 Số lượng giao dịch
Số lượng các lệnh giao dịch trên Starknet ở giai đoạn trước từ tháng 1 – tháng 4 cũng không có quá nhiều nổi bật, trung bình rơi vào khoảng 100-120 nghìn giao dịch/ngày.
Khi so sánh với các Layer 2 khác trong cùng thời điểm chúng ta sẽ thấy được một khoảng cách tương đối lớn:
- Arbitrum với lượng giao dịch trung bình rơi vào khoảng 850 nghìn đến hơn 1 triệu giao dịch/ngày.
- Base với lượng giao dịch trung bình rơi vào khoảng 350 nghìn đến hơn 400 nghìn giao dịch/ngày.
- Optimism với lượng giao dịch trung bình rơi vào khoảng 250 nghìn đến hơn 300 nghìn giao dịch/ngày.
- zkSync Era với lượng giao dịch trung bình rơi vào khoảng 1,3 triệu đến hơn 1,6 triệu giao dịch/ngày.
Sự ảm đạm trong giai đoạn này có thể được trả lời theo 2 lí do như sau:
- Đầu tiên, về mặt cơ bản thì mạng lưới Starknet không có bất kì một “game” nào để người dùng có thể kiếm lợi nhuận. DeFi không nổi bật, Memecoin không có, NFT không có, GameFi cũng không có, SocialFi càng không nốt. Cái khiến người dùng đến mạng lưới là vì airdrop.
- Thứ hai, theo như thông báo của Starknet được đăng tải vào ngày 1/12/2023, Starknet đã snapshot và chờ ngày niêm yết token. Chính vì thông báo trên đã khiến người dùng hạn chế sử dụng mạng lưới, chỉ tương tác ở mức duy trì cho đến ngày nhận airdrop.
Chính vì vậy mà giai đoạn từ tháng 1 – tháng 4, mạng lưới Starknet tỏ ra thụt lùi so với các Layer 2 khác về khía cạnh số lượng giao dịch.
Trước đó vào khoảng thời gian tháng 12/2023 đổ lại, hệ sinh thái Starknet hàng ngày xử lý trung bình 350 ngàn đến hơn 500 ngàn giao dịch mỗi ngày.
Từ sau thời điểm airdrop được hoàn tất và drama giữa người dùng lẫn dự án chìm xuống (tháng 4 – tháng 6) số lượng giao dịch trên Starknet chỉ quanh quẩn trung bình ở mức dưới 100 ngàn/ngày với số lượng địa chỉ ví hoạt động hằng ngày dưới 20 ngàn. Đây là một con số đáng báo động với hệ sinh thái của Starknet.
Mặc dù Starknet đã ra mắt chiến dịch DeFi Incentive Spring từ ngày 22/02/2024 với tổng phần thưởng rơi vào 40 triệu STRK dành cho người dùng đến và tương tác với các dApss DeFi trên hệ sinh thái. Xong việc này có vẻ chưa mang lại hiệu quả, bằng chứng là chương trình tiến tới season 2.0 (từ ngày 01/07/2024) trong khi các chỉ số về số lượng giao dịch vẫn rất thấp.
2.1.3 TPS
Mặc dù chúng ta biết đến Starknet với những cái tên mỹ miều như “Ông hoàng công nghệ” hay “Công nghệ 8 tỷ USD”. Tuy nhiên TPS thực tế của Starknet ở thời điểm hiện tại chỉ rơi vào khoảng 1,2 giao dịch/giây và max TPS rơi vào khoảng 31.15 giao dịch/giây.
Đây là 1 con số cực kì thấp khi so với những nền tảng Layer 2 khác. Thậm chí nó còn thấp hơn rất nhiều đối với những Layer 2 sử dụng các bộ công cụ có sẵn như Base (OP Stack) với mức TPS là 36,87 tx/s hay Celo (OP Stack) với TPS là 9,22 tx/s.
Với thời gian xây dựng từ giai đoạn 2020 đến này thì những gì Starknet đang cho chúng ta thấy thể có thể nói là đáng thật vọng. Ở thời điểm viết bài (6/8), mình sử dụng Starknet khá thường xuyền thì cũng công nhận 1 điều đó là mạng Starknet chỉ rẻ còn về tốc độ thì vẫn quá chậm.
Mặc dù vậy TPS không phải là yếu tố duy nhất để đánh giá về hiệu suất của một blockchain. Chúng ta còn phải cân nhắc thêm những thành phần khác như:
- Blocksize: Kích thước khối trên Blockchain. Khối càng lớn càng chứa được nhiều số lượng giao dịch 1 lúc.
- Blocktime: Thời gian cần thiết để tạo ra một khối sẽ ảnh hưởng đến TPS. Thời gian khối càng ngắn thì sẽ tăng được TPS cho mạng lưới.
TPS cao sẽ có nhiều ưu điểm trong việc mở rộng mạng lưới, tăng trải nghiệm cho người dùng tuy nhiên đi kèm với đó là sự đánh đổi về các vấn đề về phi tập trung và bảo mật.
Bên cạnh đó còn có một số yếu tố khác như độ phức tạp của tạp vụ được thực hiện trên mạng lưới sẽ quyết định đến tốc độ giao dịch và tốc độ xử lý.
VD: Việc gửi và nhận tài sản đơn thuần sẽ tốn ít tài nguyên tính toán cũng như thời gian xử lý hơn so với việc mint NFT.
2.1.4 Phí giao dịch trên Starknet
Kể từ sau nâng câp Dencun (12/03/2024), Starknet đang là một trong những Layer 2 trên Ethereum có phí giao dịch rẻ nhất, chỉ với 0,002 USD – 0.004 USD cho 1 giao dịch.
Trước cập nhật Cancun, phí giao dịch trên Starknet được cho là khá cao, trung bình rơi vào khoảng 0.5 USD/giao dịch và thường xuyên chạm mốc trên 1 USD cho 1 giao dịch.
2.2.5 Dòng tiền và Stablecoin
Trong nửa đầu năm 2024 có khoảng 1,2 tỷ USD rời khỏi hệ sinh thái Starknet để di chuyển đến các mạng lưới khác. Trong đó Ethereum là đón nhiều dòng tiền nhất khi chiếm tới 1,16 tỷ USD.
Ở chiều ngược lại có khoảng 2,1 tỷ USD đi vào mạng lưới Starknet từ các hệ sinh thái khác. Dòng tiền chủ yếu đi từ Ethereum thông qua Starknet Bridge với 2,07 tỷ USD.
Từ số liệu trên có thể thấy trong nửa đầu năm 2024 hệ Starknet đã ghi nhận đến 900 triệu USD dòng tiền dương. Chứng tỏ sức hút của Starknet vẫn hấp dẫn đối với một nhóm nhỏ nhà đầu tư. Lý do vì sao thì mới bạn đọc tiếp ở phần sau nhé!
2.2 Chỉ số DeFi
2.2.1 TVL của hệ sinh thái Starknet
Khác với tình hình ảm đạm về lượng người dùng cũng như số lượng giao dịch, TVL của Starknet được duy trì ở mức tuy không cao nhưng ổn định sau đợt airdrop gây nhiều tranh cãi.
Tính từ ngày 21/2 TVL của Starknet đã tăng từ 57.5 triệu USD và đạt đỉnh vào ngày 9/4 với TVL hơn 335 triệu USD tương đương với hiệu xuất tăng trưởng là 580%.
Sau khi thiết lập đỉnh thì TVL Starknet duy trì ở mức trung bình 230 triệu USD.
Để lý giải cho sự kiện trên thì không thể không nhắc đến sự ảnh hưởng của DeFi Incentive Spring Season 1. Với 40 triệu STRK được phân phối để kích thích hệ sinh thái DeFi, Starketnet đã cho khởi động chiến dịch trên nhằm tạo động lực cho người dùng đến trải nghiệm hệ sinh thái.
Chiến dịch được chia ra làm 3 giai đoạn với 3 mảng khác nhau để khuyến khích người dùng gửi tiền vào hệ sinh thái DeFi trên Starknet.
- Giai đoạn 1: Bắt đầu từ 22/2 với các dự án DEX NHƯ Ekubo, MySwap, Jedi Swap…
- Giai đoạn 2: Bắt đầu từ 14/3 với các dự án Money Markets như Nostra Money Markets, Vesu, Nimbora, zkLend…
- Giai đoạn 3: Bắt đầu từ 21/3 với các dự án phái sinh Carmine, ZKX
Có thể DeFi Spring Season 1 không nhận được sự chú ý quá nhiều từ cộng đồng người dùng DeFi, tuy nhiên nó lại cho thấy hiệu ứng rất tốt lên mạng lưới của Starknet khi giúp cho dòng tiền quay trở lại hệ sinh thái và được giữ ở mức ổn định.
Tuy nhiên ở một góc nhìn khác ta thấy được lượng người dùng và số lượng giao dịch vẫn rất thấp ngay cả khi chiến dịch incentive được triển khai trong khi TVL lại tăng => Chỉ có một số ít các Whale, người dùng (nhiều tiền) sử dụng mạng lưới và farm trong giai đoạn này.
Chúng ta phải công nhận rằng Starknet Foundation đang rất mong muốn khắc phục những vấn đề do đợt airdrop gây ra. Tuy nhiên incentive cũng chỉ là “thuốc giảm đau” trong ngắn hạn, để mạng lưới có thể quay trở lại cho cuộc đua dài hạn họ cần phải có nhiều chiến lược hơn nữa để vực dậy hệ sinh thái.
2.2.2 Volume giao dịch
Khối lượng giao dịch trên mạng lưới Starknet cũng không có quá nhiều điều để nhắc đến, đặc biệt là hậu airdrop. Trung bình một ngày Starknet chứng kiến khối lượng giao dịch rơi vào khoảng 80 – 100 triệu USD trong giai đoạn giữa tháng 3 đến hết tháng 6.
Chỉ số này ảm đạm cũng là điều dễ hiểu khi các dApps trong hệ sinh thái đang thiếu đi tính sáng tạo và chỉ dừng ở mức cơ bản. Mạng lưới Starknet còn chứng kiến những thực trạng đang buồn dưới đây:
- Cơ hội kiếm tiền cho người dùng không có.
- Cairo là một ngôn ngữ không quá phổ biến, dẫn tới việc thiếu đi các nhà phát triển “rành nghề” để có thể triển khai ứng dụng trên Starknet.
- Thực tế sự ảm đạm của mạng lưới Starknet cùng khiến cho nhiều nhà phát triển không muốn xây dựng dự án ở trên này.
- Thiếu đi các khoản tài trợ (Grant) hay các cuộc thi Hackathon để thu hút thêm các ý tưởng về dự án hay ho cho hệ sinh thái.
3. Cập nhật dApps trên hệ sinh thái Starknet nửa đầu năm 2024
Nhìn vào các mảnh ghép trên hệ sinh thái Starknet hiện tại, ta rút ra được những ý chính sau:
- DeFi: Không có mô hình nào nổi bật, phần lớn giống với các giao thức đã có trên thị trường, các dự án DeFi nằm ở mức cơ bản, đủ dùng và là bắt buộc phải có với bất kì một hệ sinh thái nào.
- NFT: Mất hút trên bản đồ NFT trong thị trường, không nhận được sự hỗ trợ từ foundation, volume giao dịch cực kì thấp, các bộ NFT được giao dịch nhiều nhất chủ yếu đến từ các dự án game trên Starknet.
- Memecoin và SocialFi: Dự án lác đác, thiếu chất lượng và không có bất kì một cơn sóng nào cho Memecoin.
- Gaming: Mảnh ghép hiếm hoi cho ta thấy được sự sáng sủa trên Starknet. Các dự án FOCG được phát triển khá nhiều và đều đặn, foundation cũng rất nhiệt tình trong việc hỗ trợ các dự án game. Nổi bật có thể kể đến Influence, Realms, … tuy vậy vẫn chưa có bất kì tựa game nào gây được tiếng vang đến cộng đồng.
Bên cạnh các dự án cũ thì trong thời gian qua hệ sinh thái Starknet cũng chào đón những mảnh ghép mới, nổi bật có thể kể đến:
- Nimbora – Dự án giúp người dùng tạo ra lợi nhuận thông qua các chiến lược Borrow & Earn. Nimbora cũng đã nhận được tài trợ từ Starknet Foundation cũng như đang triển khai chiến dịch cho phép người dùng kiếm points để nhận airdrop.
- Kakarot zkEVM – Giúp cho các dự án trên các EVM chain khác như Arbitrum, Ethereum, Optimism… có thể di chuyển sang mạng lưới Starknet (Non-EVM) một cách dễ dàng.
Với Kakarot zkEVM dự kiến mainnet vào quý 4, chúng ta có quyền kì vọng vào việc sẽ có nhiều dự án đổ bộ vào hệ sinh thái Starknet hơn trong thời gian tới.
4. Cập nhật nền tảng
4.1 Cập nhật cơ sở hạ tầng
Có thể thấy hiện tại Starknet đang tập trung rất nhiều vào việc cải thiện cơ sở hạ tầng bên cạnh câu chuyện thúc đẩy hệ sinh thái thông qua DeFi Incentive Spring.
Một số cập nhật đáng chú ý thời gian tới trên mạng lưới mà chúng ta cần phải chú ý bao gồm:
- v0.13.2: Dự kiến ra mắt vào Q2 với sự ra mắt của cơ chế thực thi song song hứa hẹn sẽ giúp cho mạng lưới nhanh hơn, tăng khả năng mở rộng Bên cạnh đó, UX cũng sẽ được cải thiện cho các nhà phát triển từ đó tạo ra điều kiện thuân lợi hơn khi triển khai các ứng dụng trên Starknet.
- v0.13.3: Dự kiến sẽ ra mắt vào Q3 với trọng tâm lần này tập trung vào cải thiện ngôn ngữ Cairo, ngoài ra UX dành cho các nhà phát triển cũng sẽ được cải thiện, hứa hẹn mang lại một điều kiện thuận lợi hơn cho việc xây dựng các ứng dụng trên Starknet.
- v0.14.0: Dự kiến sẽ ra mắt vào Q4 với các cập nhật xoay quanh Memepool, zkThreads, Volition, Protocol Paymaster với mục địch giảm phí giao dịch, tăng khả năng mở rộng và cải thiện UX cho các nhà phát triển.
Nhìn vào các bản cập nhật trong tương lai của Starknet ta có thể dễ dàng thấy được foundation đang muốn giúp cho việc tiếp cận ngôn ngữ Cairo trở nên thân thiện hơn với các nhà phát triển, UX cho DEV cũng được nhấn mạnh rất nhiều.
Qua đây chúng ta cũng có thể hình dung rõ hơn về định hướng của Starknet Foundation:
- Tạo ra một môi trường thân thiện hơn với các nhà phát triển là điều cần ưu tiên.
- Tập trung vào cải thiện mạng lưới như tốc độc giao dịch, thực thi song song, phí gas, khả năng mở rộng là ưu tiên thứ 2.
4.2 Cập nhật hệ sinh thái
Bên cạnh các cập nhật về nền tảng, Starknet cũng đang cho triển khai DeFi Spring Season 2 với rất nhiều điều mà chúng ta không nên bỏ qua:
- Thời gian diễn ra từ 1/7/2024 đến ít nhất là 31/12/2024. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ có hơn 5 tháng để tham gia.
- DEX, Lending, Perps DEX là những mảng đã nhận được incentive. Ngoài ra, các dự án cho phép người dùng gửi tiền vào giao thức đang được xem xét.
- Tổng giá trị của đợt incentive lần này lên tới 90 triệu STRK – Một khoản tiền tương đối lớn.
Ngoài ra Starknet cũng tổ chức các buổi gặp gỡ với cộng đồng tại 4 quốc gia khác nhau bao gồm:
- Berlin – Đức vào ngày 23/5
- Paris – Pháp vào ngày 23/5
- Sao Paulo – Brazil vào ngày 26/5
- London – Anh vào ngày 23/5
Trong gian đoạn nửa đầu năm 2024 Starknet Foundation còn có những động thái để thúc đẩy mảng Gaming và các nhà phát triển thông qua các hoạt động sau:
- 12/3/2024 thành lập Gaming Committee với ngân sách 125 triệu USD sẽ được dùng để thu hút các nhà phát triển và người dùng nhằm đẩy mạnh mảng Gaming trên Starknet.
- 28/5/2024 triển khai chiến dịch Catalyst Program với 25,2 triệu STRK cho 21 dự án có hoạt động tốt trên mạng lưới.
- 18/6/2024 ra mắt chương trình Propulsion Pilot Program nhằm khuyến khích các studio game và tựa game blockchain. Khoản tiền hỗ trợ sẽ được tính dựa trên mức phí gas mà game tạo ra trên mạng Starknet, tối đa có thể lên tới 1 triệu USD.
5. Dự phóng hệ sinh thái Starknet
Tiềm năng:
- Dự án có rất nhiều quỹ xịn, công ty công nghệ đầu tư, tham gia rót vốn trong nhiều vòng qua các năm.
- Đội ngũ phát triển đều là những cá nhân có profile cực kì khủng, công ty mẹ StarkWare được định giá lên tới 8 tỷ USD.
- Nền tảng công nghệ nổi bật tuy nhiên cần thêm thời gian để phát triển.
- Tiềm lực tài chính cực kì dồi dào khi tổng số tiền huy động được lên tới 282.5 triệu USD.
Thách thức:
- Hệ sinh thái còn sơ khai, các dự án chỉ đang lấy lại những mô hình ở trên thị trường, tuy nhiên khi nhìn vào những phân tích phía trên ta thấy được mạng lưới Starknet còn ở giai đoạn rất sớm.
- Bị cộng đồng quay lưng sau sự kiện airdrop.
- Mặc đù đã mainnet từ giai đoạn năm 2022 tuy nhiên mạng lưới vẫn còn rất chậm so với các Layer 2 khác.
Khả năng cao từ việc tích cực cập nhật nền tảng ở phiên bản v0.13.2, v0.13.3. v0.14.0 trên thì bước tiếp theo Starknet mới hướng tới việc phát triển hệ sinh thái thông qua việc:
- Tổ chức Hackathon quy mô lớn khi công cụ, ngôn ngữ lập trình đã thân thiện, dễ tiếp cận hơn với các nhà phát triển từ đó Hackathon sẽ trở nên hiệu quả hơn rất nhiều.
- Mạng lưới nhanh, rẻ, ổn định thì lúc này các dự án khi triển khai với số lượng lớn cũng sẽ không gặp vấn đề về mạng lưới như chậm, đắt từ đó giúp cho việc thu hút người dùng, dev và dự án trở nên hiệu quả hơn. Nó tương tự với việc xây nhà là phải chắc phần móng.
Thêm vào đó bản cập nhật v0.13.2 sẽ sớm cung cấp thêm 1 chức năng mới cho STRK đó là Staking. Qua đó Starknet có thể trở thành Layer 2 trên Ethereum đầu tiên cho phép người dùng stake native token, việc này sẽ mở ra rất nhiều hướng phát triển tiếp theo cho dự án:
- Có Staking thì cũng sẽ có các dự án Liquid Staking mọc lên từ đó làm cho hệ sinh thái đa dạng hơn.
- Tác động tích cực vào giá của STRK khi sẽ có một lượng lớn STRK bị lock trong các node.
Gaming đang là mảng được chú trọng trên Starknet với từ khóa FOCG. Ở thời điểm hiện tại các dự án gaming trên Starknet vẫn chưa thu hút được sự chú ý từ cộng đồng. Chúng ta vẫn cần thêm các bài kiếm tra “khó nhằn” hơn đối với cơ sở hạ tầng của Starknet để có thể kiểm chứng được liệu mạng lưới đã sẵn sàng cho việc đón nhận khối lượng người dùng lớn hay chưa.
Ác cảm của cộng đồng vẫn là thứ khiến Starknet khó phát triển. Bằng chứng là DeFi Spring Season 1 đã triển khai tuy nhiên mạng lưới vẫn chứng kiến sự ảm đạm cho dù TVL đã có sự phục hồi và được giữ ở mức ổn định.
Các động thái nhằm thu hút dòng tiền và nhà phát triển như DeFi Spring Season 2 hay các chiến dịch ở phần 4.2 là điều cần được khích lệ từ nỗ lực của Starknet Foundation. Có lẽ vấn đề duy nhất hiện tại đó là giá của STRK liên tục dò đáy khiến cho người dùng không mấy mặn mà với các chương trình trên.
Ngoài ra chúng ta cần kiên nhẫn khi trong tương lai nhiều bản cập nhật giúp cho mạng lưới nhanh hơn, rẻ hơn sẽ được triển khai. Các nhà phát triển cũng sẽ một giao diện thân thiện, dễ dàng hơn xây dựng các dự án.
6. Cập nhật giá của STRK
Trong nửa đầu năm 2024 đã có 911,785 triệu STRK được mở khóa ra ngoài thị trường.
Còn về token unlock của STRK thì chúng ta không có quá nhiều điều để phân tích khi mà STRK được trả tuyến tính theo tháng và khi đó áp lực xả từ quỹ đầu tư và Early Contributors là luôn luôn tồn tại.
Gía của STRK từ lúc TGE thì liên tục dò đáy. Nếu tình từ đỉnh là 2.6 vào ngày 11/3 thì STRK đã giảm hơn 700% khi so với mức giá 0.37 tại thời điểm viết bài (6/8/2024).
7. Tổng Kết
Trên đây là bài viết cập nhật hệ sinh thái Starknet từ đội ngũ 5Money. Còn rất nhiều thứ phải làm nếu như Starknet muốn đạt đến những tham vọng và tầm nhìn của mình.
Nguồn lực tài chính dồi dào, dàn quỹ đầu tư khủng là điểm tựa cho Starknet ở thời điểm hiện tại tuy vậy họ lại đang quá thiếu các dự án có tính sáng tạo, bên cạnh đó thì cơ sở hạ tầng vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện khiến cho mạng lưới khó có thể cạnh tranh trong việc thu hút người dùng.
Miễn trừ trách nhiệm: 5Money khuyến cáo người đọc phải trang bị kiến thức sâu sắc về thị trường Crypto trước khi tham gia đầu tư. Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên tài chính, 5Money không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.
Tham gia Cộng đồng 5 Phút Crypto để thảo luận về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư nhé!