1. Tổng quan về Aptos
Aptos là Blockchain Layer 1 thế hệ mới với ưu điểm chi phí rẻ, tốc độ nhanh cùng với đó là khả năng mở rộng được phát triển bởi Aptos Labs. Aptos sử dụng ngôn ngữ lập trình Move – Đây là ngôn ngữ thừa hưởng từ blockchain Diem của Meta, một dự án đã ngưng hoạt động vì các vấn đề liên quan đến pháp lý.
Tính đến thời điểm viết bài mạng lưới Aptos đã đượt những thông số vô cùng ấn tượng:
- Mạng lưới đã được mức TPS cao nhất đó là xử lý 7800 giao dịch/giây.
- 3.9 triệu lượng người dùng hoạt động hàng tháng.
- Xử lý hơn 1 tỉ giao dịch.
- Mạng lưới đang dần phi tập trung hơn tổng cộng 500 Nodes và 139 Validator nodes.
Đội ngũ Aptos cũng có những nét khá tương đồng với đối thủ phát triển hệ sinh thái Sui Network khi cả 2 đều là những cựu thành viên trong dự án DIEM Blockchain của Meta (Trước là Facebook).
Nổi bật có thể kể đến Mohammad Shaikh (Co-Founder & CEO). Anh từng có kinh nghiệm làm ở nhiều tập đoàn lớn như Black Rock, Clear Bridge Invesment, công ty kiểm toán như KPMG. Anh cũng từng làm giám đốc chiến lược tại Consensys – Đơn vị phát triển Metamask, Linea.
Aptos đã gọi vốn được 350 triệu USD chỉ trong năm 2022, đây là một năm rất nhiều khó khăn với thị trường Crypto. Không chỉ nổi bật với các quỹ top 1 trong thị trường như a16z, Circle, Multicoin Capital, Dragon Fly mà bên cạnh đó còn có sự tham gia của các quỹ Web2 như công ty đầu tư Fraklin Templeton.
Đây là một số tiền rất lớn vậy nên chúng ta có quyền kì vọng về tương lai của hệ sinh thái Aptos khi mà tiềm lực của Foundation là không thể bàn cãi.
Đọc thêm: Aptos là gì? Tiềm năng của Layer 1 thế hệ mới
2. Tổng quan chỉ số hệ sinh thái Aptos nửa đầu năm 2024
2.1 Chỉ số on-chain
2.1.1 Người dùng/địa chỉ ví
Lượng người dùng hằng ngày trên Aptos trong nửa đầu năm 2024 luôn giữ ở mức ổn định và không có quá nhiều đột biến quanh mốc 100.000 địa chỉ ví.
Có 2 khoảng thời gian mà Aptos chứng kiến số địa chỉ ví tăng vọt, đầu tiên là giai đoạn giữa tháng 3 từ ngày 16/3 (181.000) – 22/3 (239.000). Đây cũng là giai đoạn mà giá APT đã xác lập đỉnh ngắn hạn vào ngày 27/3 tại mức giá 18.14 USD.
Tháng 3 cũng là thời điểm mà Aptos tung ra rất nhiều tin tức tốt như:
- Hợp tác với Google Cloud để thúc đẩy phát triển mảng game Web3.
- Aptos Labs ra mắt giải pháp xác thực giao dịch bằng Face ID hoặc Touch ID.
- TVL của các dự án trong hệ sinh thái trong giai đoạn tháng 3 cũng liên tục chứng kiến mức tăng trưởng dương, cộng hưởng thêm từ giai đoạn Q1 giá của BTC liên tục tăng trưởng.
- Memecoin trên Aptos giai đoạn tháng 3 cũng nổi bật với rất nhiều dự án như GUI, UPTOS, SHRIMP…
2.1.2 Số lượng giao dịch
Số lượng các lệnh giao dịch trên Aptos trung bình rơi vào khoảng 250.000 – 350.000 / ngày trên toàn bộ mạng lưới. Tỉ lệ thành công của các giao dịch cũng giữ ở mức trung bình trên 90%.
Tuy vậy khi nhìn vào biểu đồ phía trên ta sẽ thấy nhưng ngày có số lượng các giao dịch cao đột biến.
- 23/5 có 16.6 triệu lệnh giao dịch được xử lý.
- 24/5 có 97.48 triệu lệnh giao dịch được xử lý.
- 25/5 có 115.450 triệu lệnh giao dịch được xử lý.
- 26/5 có 24.683 triệu lệnh giao dịch được xử lý.
Với số lượng giao dịch trên Aptos đã chính thức trở thành lành Layer 1 xử lý nhiều giao dịch nhất trong 1 ngày, vượt qua kỷ lục của Solana là 31.7 triệu giao dịch/ngày và 67.7 triệu giao dịch trên Sui Network vào ngày 25/7/2023.
Sự kiện trên có sự góp công không nhỏ đến từ dự án Tap to Earn: Tapos Cat trên mạng lưới Aptors. Dự án đã được trang chủ X của Aptos “lăng xê” giúp trò chơi thu hút được hàng trăm ngàn lượt chơi từ cộng đồng.
2.1.3 TPS
TPS đại diện cho số giao dịch được xử lý trong 1 giây của mạng lưới. Con số này trên mạng lưới của Aptos sẽ rơi vào khoảng 200-500 giao dịch được xử lý/giây với tỉ lệ thành công là trên 90%.
Ở những ngày có sự xuất hiện của trò chơi Tapos Cat. TPS trên mạng lưới Aptos phải nói là rất ấn tượng
- 23/5 TPS là 4611 với tỉ lệ thành công là 98.84%.
- 24/5 TPS là 27080 với tỉ lệ thành công là 99.7%.
- 25/5 có 32069 với tỉ lệ thành công là 99.52%.
- 26/5 có 6856 với tỉ lệ thành công là 99.73%.
2.1.4 Phí giao dịch trên Aptos
Phí trung bình trên mạng lưới Aptos sẽ rơi vào khoảng 0.00025 APT/giao dịch. Ở những lần phải xử lí khối lượng giao dịch cực lớn như những ngày người dùng đổ vào hệ sinh thái để chơi Tapos Cat thì phí trên mạng lưới giảm xuống chỉ còn 0.00001 APT – 0.0000096 APT.
Phải nói đây là một yếu tố đáng khen đối với mạng lưới Aptos khi cơ sở hạ tầng của họ phải xử lý một táp vụ khổng lồ tuy nhiên mạng lưới thì không nghẽn, phí giao dịch không bị đôn lên mà thậm chí còn giảm xuống.
2.1.5 Dòng tiền và Stablecoin
Trong 3 tháng gần nhất có khoảng 20.62 triệu USD rời khỏi hệ sinh thái Aptos để di chuyển đến các mạng lưới khác. Trong đó Ethereum là nơi đón đầu khi chiếm tới 55.6% dòng tiền di chuyển khỏi hệ Aptos. Xếp sau là các Layer 1 khác như Solana, Sui…
Ở phía ngược lại chỉ có khoảng 11.53 triệu USD đi vào mạng lưới Aptos từ các hệ sinh thái khác. Sui chiếm vị trí thứ nhất khi có tới 4.14 triệu USD di chuyển qua Aptos, tiếp theo là Ethereum với 3.76 triệu USD, Solana với 2.4 triệu USD.
Lượng tiền di chuyển vào Aptos chỉ có 11.52 triệu USD trong khi đó lượng tiền bị rút ra là 20.62 triệu USD, điều này chứng tỏ hệ sinh thái vẫn chưa đủ hấp dẫn để thu hút người dùng rót tiền vào hệ sinh thái.
2.2 Chỉ số DeFi trên hệ sinh thái Aptos nửa đầu năm 2024
2.2.1 TVL của hệ sinh thái Aptos
Từ đầu năm đến nay TVL hệ sinh thái Aptos đã tăng từ mốc 116.79 triệu USD (1/1/2024) và đạt đỉnh ở mốc 508.14 triệu USD (1/4/2024). Đây là mức tăng trưởng chấp nhận được khi Aptos chưa tung ra bất kì chương trình Incentives nào để kích thích hệ sinh thái trong giai đoạn này.
Một điểm khá thú vị trên Aptos là các giao thức Liquid Staking trên mạng lưới “nảy nở” khá nhiều và nhanh. Với 13 giao thức đầu tiên đã có tới 4 dự án làm về Liquid Staking.
Một dự án làm về mảng giao dịch phái sinh và phần nhiều còn lại làm về các mảnh ghép cực kì cơ bản của một hệ sinht hái như Lending, Dex…
Nhìn chung khi bạn mua APT và muốn tối ưu hóa lợi nhuận thì sau đây sẽ là cách người chơi trên mạng lưới Aptos sử dụng.
Stake APT vào Amnis Finance – Giao thức Liquid Staking lớn nhất hệ để mint ra stAPT. stAPT hiện tại đang có APR rơi vào 10.36%. Tại đây sẽ có 3 cách để mọi người tối ưu hóa lợi nhuận.
- Cách 1 (An Toàn): Mang stAPT vào Aries Market cho vay để kiếm thêm lợi nhuận từ việc cho vay.
- Cách 2 (Rủi Ro): Đem stAPT vào Aries Market làm tài sản thế chấp sau đó vay ra Stablecoin hoặc các đồng coin khác để tham gia vào các dự án DeFi.
- Cách 3 (Rủi ro cao): Gửi stAPT vào Aries Market làm tài sản thế chấp, sau đó vay ra APT với một tỉ lệ hợp lí để tránh thanh lý khi giá APT giảm. Dùng số APT vừa vay ra đem ngược lại vào Amnis Finance để stake và lại lấy ra stAPT đem vào Aries Market. Lặp lại cho đến khi không thể vay ra nữa.
stAPT của Amnis Finance đang là Liquid Staking Token có vốn hóa lớn nhất hệ sinh thái với 112 triệu USD. Xếp thứ 2 là thAPT của Thala Labs với vốn hóa rơi vào 54.67 triệu USD.
Phía dưới là biểu đồ thể hiện tỉ lệ các loại tài sản đang bị khóa trên Aries Market. TVL của Aries Market là 170 triệu USD (cao nhất hệ) thì stAPT, USDC, USDT đã chiếm tới 77.06%.
Khi nhìn vào các dự án khác, chúng ta cũng không đánh giá được quá nhiều vì thực tế hệ sinh thái của Aptos không có gì quá nổi trội. Mặc dù đã mainnet từ giai đoạn cuối năm 2022 tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại Aptos đang bị bỏ lại khá xa khi so với các Layer 1 khác.
2.2.2 Volume giao dịch
Khối lượng giao dịch trên mạng lưới Aptos không quá sôi nổi. Vì thực tế TVL cũng như hoạt động DeFi chỉ tập trung vào 2-3 dự án TOP đầu chưa kể nó chỉ xoay quanh Liquid Staking và Lending.
Trong giai đoạn tháng 3 và tháng 4 ta thấy được khối lượng giao dịch trên Aptos được đẩy lên cao so với tháng 1 và tháng 2. Đó là vì giai đoạn này là sự xuất hiện của các Memecoin như UPTOS, SHRIMP, CHEWY khiến cho hoạt động trao đổi mua bán được thúc đẩy.
3. Cập nhật các dApps hệ sinh thái Aptos nửa đầu năm 2024
DeFi: Hệ sinh thái Aptos trong nửa đầu năm 2024 không có quá nhiều các dự án nổi bật xuất hiện. Các mảng ghép DeFi top đầu như Aries Market, Amnis Finance, Thala, Liquid Swap là những cái tên quá quen thuộc khi các dự án trên thay nhau giữ các vị trí cao trong bảng xếp hạng TVL.
Memecoin: Sự xuất hiện của các memecoin như GUI, SHRIMP, UPTOS, CHEWY cùng với văn hóa airdrop khiến mạng lưới nhộn nhịp hơn.
Memecoin DONK với hình chú ngựa vằn cũng được ra mắt trong tháng 6 và nhanh chóng nhận được sự chú ý từ cộng đồng Aptos.
NFT: Phần lớn khối lượng giao dịch trong 90 ngày qua của các bộ NFT có xu hướng giảm mạnh. Điều này một phần bị ảnh hưởng bởi sự ảm đạm chung của ngách NFT cũng như diễn biến xấu chung của cả thị trường Crypto.
Bên cạnh đó mảng NFT trên Aptos cũng chứng kiến những sự kiện nổi bật sau:
- Trong tháng 6 Amnis Finance đã ra mắt bộ sưu tập NFT của dự án với chủ đề là Dragons.
- NFT Zaaptos ra mắt token thông qua hình thức IDO trên Cellena Finance.
Gaming: Game là một mảng khá đáng chú ý trên Aptos. Mặc dù chưa có bất kỳ dự án nào gây được tiếng vang nhưng những dự án chất lượng trên hệ sinh thái đang dần lộ diện. Nổi bật có thể kể đến:
- Last Salvation: Tựa game AAA thể loại nhập vai với bối cảnh thời trung cổ đi cùng là đồ họa rất chỉnh chu. Dự án đã được cả trang chủ X của Aptos và CEO Mo Shaikh “lăng xê” trong thời gian vừa qua.
- Convival: Tựa game bắn súng AAA với góc nhìn thứ nhất hứa hẹn sẽ mang tới trải nghiệm khó quên cho bạn trong thời gian tới.
- Eragon: Nền tảng phát hành nhiều mini game trong sản phẩm của mình. Dự án đang triển khai play to airdrop với phần thưởng 130.000 USD.
Trong tháng 4 thì Aptos cũng đã công bố danh sách những dự án chiến thắng trong Aptos Random Hackathon với 5 dự án nổi bật sau:
- Top 1: Move Mania – Dự án làm về mảng Casino khi cho phép người chơi cá cược với rủi ro cực kì cao, bên cạnh đó thì lợi nhuận cũng cực kì lớn. Hiện tại dự án đang trong giai đoạn Testnet.
- Top 2: LYNC – Nền tảng cung cấp bộ công cụ (SDK) giúp các nhà phát triển có thể xây dựng game dễ dàng hơn trên không gian blockchain.
- Top 3: Lucky Leopards Club – Dự án thuộc mảng GambleFi cho phép người dùng tham gia chơi Casino, cá cược. Đây là một nền tảng Fully on-chain, vậy nên nếu bạn không muốn tham gia thì vẫn có thể kiếm lợi nhuân bằng cách stake APT.
- Top 4: Supervillain – Dự án game thuộc thể loại (Idle), người chơi sẽ không cần phải thao tác quá nhiều trong quá trình chơi game, thay vào đó bạn sẽ làm các công việc như sắp xếp đội hình, nâng cấp tướng, thu thập vật phẩm.
- Top 5: Aptos Tarot – Dự án xem Tarot Online. Cho phép bạn sử dụng APT để trả phí mint NFT. NFT là các quẻ Tarot, bạn cung cấp câu hỏi sau đó nền tảng sẽ trả ra câu trả lời dưới dạng quẻ (NFT).
4. Cập nhật nền tảng
Trong khoảng thời gian nửa đầu năm 2024, Aptos Foundation đã có nhiều hoạt động kết hợp với các công ty, tập đoàn lớn trong cả thị trường Web 2 và Web 3 thúc đẩy sự phát triển của cả mạng lưới.
Tuy nhiên, những hoạt động này hiện vẫn chưa thực sự có tác động đáng kể với hệ sinh thái.
- Đầu tiên, Aptos hợp tác với Chainlink nhằm mở rộng bộ công cụ và cung cấp quyền truy cập dữ liệu cho các ứng dụng thông Chainlink Data Feeds và CCIP. Sự kiện này cũng đánh dấu cột mốc đó là Aptos trở thành mạng lưới Move đầu tiên tích hợp với Chainlink.
- Aptos Labs – Đơn vị phát triển Aptos đã công bố đối tác với NBCUniversal – Tập đoàn giải trí truyền thông, nhằm mang lại những trải nghiệm mới cho các người hâm mộ của Web3, các chương trình cho thành viên gắn có sự trung thành (loyalty programs).
- Aptos hợp tác với Alibaba Cloud nhằm nâng cao hệ sinh thái Web 3 tại Nhật Bản và cải thiện khả năng tiếp cận khu vực.
- Đầu tháng 5/2024 Haskey Cloud đã công bố hợp tác với Aptos nhằm tập trung vào các tiến bộ kỹ thuật, hợp nhất chuyên môn của hai tổ chức bao gồm các dịch vụ như DID (Mã định danh phi tập trung) và STO được quản lý (Cung cấp mã thông báo bảo mật).
- Aptos Labs hợp tác với Cripco để ra mắt WARP3, một nền tảng tiên tiến kết nối liền mạch giữa Web2 và Web3 nhằm tổng hợp, quản lý và thanh toán IP (Quyền sở hữu trí tuệ) từ đó để trao quyền cho người dùng dễ dàng truy cập, sở hữu và kiếm tiền từ tài sản trí tuệ.
5. Cập nhật giá của Aptos
Trong nửa đầu năm 2024 Aptos đã mở khóa thêm khoảng 52% lượng APT từ mốc 234.206.522 APT (1/1/2024) lên 356.195.660 APT (30/6/2024).
Còn về token unlock của Aptos thì chúng ta không có quá nhiều điều để phân tích khi mà APT được trả tuyến tính theo tháng và khi đó áp lực xả từ quỹ đầu tư và Foundation là luôn luôn tồn tại.
Lượng APT được dành cho cộng đồng (51%) cũng là một điều mà chúng ta cần lưu ý khi mà chưa rõ dự án sẽ dùng để làm gì.
Token Allocation & Token Vesting của Aptos
Giá của Aptos đã có một đợt tăng trưởng khá đáng kể khi tăng từ mốc 9.43 USD/APT (31/12/2024) lên tới 18.14 USD/APT (27/3/2024). Nhưng không lâu sau đó, do ảnh hưởng của thị trường nên APT đã có diễn đã có đợt giảm về 7.06 USD vào cuối tháng 06.
6. Dự phóng hệ sinh thái Aptos
Điểm mạnh:
- Mạng lưới Aptos đang sở hữu một cơ sở hạ tầng rất mạnh mẽ, điều đó đã được chứng mình khi trò chơi Tap to Earn: Tapos Cat xuất hiện.
- Tiềm lực tài chính dồi dào khi kêu gọi được tới hơn 350 triệu USD.
- 51% Tokenomics cho Community sẽ là điểm mạnh cho Aptos khi họ có thể sử dụng số tiền khổng lồ này để thu hút người dùng.
- Các mảnh ghép trên hệ sinh thái đang dần được hoàn thiện, chờ một thời điểm đẹp để bùng nổ.
- CEO của dự án Mohammad Shaikh có mối quan hệ cực kì mật thiết với các tập đoàn tài chính lớn ở phố WALL. Mới đây vào ngày 3/6/2024 ông được bổ nhiệm làm cố vấn cho CFTC – Uỷ ban giao dịch hàng hóa tương lai Hoa Kỳ.
- Các mảnh ghép DeFi trên Aptos cũng dần có sự liên kết với nhau tuy DeFi của cả hệ sinh thái đang chỉ ở mức cơ bản.
- Memecoin, NFT, Gaming đang cho thấy những dấu hiệu tích cực khi thu hút được sự chú ý của cộng đồng, khối lượng giao dịch NFT và Memecoin cũng không phải là quá thấp. Đây là 1 tín hiệu tích cực cho một hệ sinh thái còn khá non trẻ.
Thách thức:
- Mặc dù sở hữu cơ sở hạ tầng mạnh mẽ, tuy nhiên các ứng dụng trên Aptos lại đang thiếu đi tính sáng tạo. Ngay cả các dự án chiến thắng Hackathon thì ⅖ đã thuộc về GambleFi – Mảnh ghép mà liên quan rất nhiều đến các yếu tố pháp lý.
- Aptos chưa tung ra bất kì một đợt Incentives nào khiến cho hệ sinh thái thiếu đi sự hấp dẫn đối với người dùng. Có lẽ là Aptos Foundation đang nhắm vào khoảng thời gian thích hợp hơn.
Hệ sinh thái Aptos đang thiếu đi những yếu tố cốt lõi để thu hút người dùng như cơ hội kiếm tiền, airdrop… Một điểm sáng là Memecoin trên Aptos nhận được khá nhiều phản hồi tích cực từ cộng đồng, Aptos Foundation hoàn toàn có thể sử dụng chiến lược của hệ sinh thái Solana (BONK, WIF, BOME,…) để thu hút người dùng vì tiềm lực tài chính của họ là cực kì mạnh.
NFT cũng nên được xem xét để thúc đẩy hệ sinh thái khi đã từng có thời gian NFT trên Aptos bùng nổ rất mạnh mẽ với khối lượng giao dịch cũng như số lượng các dự án đều tăng.
DeFi có thể không phải xu hướng cho các Layer 1 mới như Aptos, Sui khi trong chu kì này cuộc chiến đang được đổ dồn vào Restaking trên các hệ sinh thái lâu đời như Ethereum, Solana hay sắp tới là sự tranh dành thị phần trên Babylon – Staking trên Bitcoin.
Và 1 điều nữa đó là Aptos đã mainnet từ cuối năm 2022 và họ sắp tiến tới sinh nhật lần thứ 2 khi mà hiện tại đã là giai đoạn tháng 7 của năm 2024. TVL họ vẫn đang thua Sui Network, hệ sinh thái thì không quá sôi động, nếu không nhanh chân rất có thể Aptos sẽ bị bỏ lại rất xa trên đường đua của các hệ sinh thái.
Quan điểm của bạn thế nào? Tham gia Cộng đồng 5 Phút Crypto để thảo luận về kiến thức và kinh nghiệm đầu tư nhé!
7. Tổng Kết
Trên đây là bài viết cập nhật hệ sinh thái Aptos từ đội ngũ 5Money. Còn rất nhiều thứ phải làm nếu như Aptos muốn vươn mình trở thành Layer 1 được nhiều người sử dụng trong tương lai.
Cơ sở hạ tầng mạnh mẽ là điểm tựa cho Aptos ở thời điểm hiện tại tuy vậy họ vẫn thiếu các dự án có tính sáng tạo để hút người dùng đến với hệ sinh thái.